سید حسین سجادی - استاد گروه حسابداری، دانشگاه شهید چمران اهواز
جواد نیک کار - دانشجوی دکترای حسابداری،دانشگاه شهید چمران اهواز
سعید جاجی زاده - دانشجوی دکترای حسابداری دانشگاه شهید چمران اهواز

هدف اصلی این پژوهش بررسی جنبه های گوناگون فرایند رشد شرکت (شامل رشد فروش، استخدام و دارایی ها) در دورههای متفاوت تنوع بخشی محصول (دوره های قبل، در طی و بعد از تنوع بخشی) در شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران است. به صورت کلی، در پژوهش حاضر تنوع بخشی به صورت ایجاد نوآوری در نظر گرفته می شود. بدین منظور سه فرضیه اصلی و نه فرضیه فرعی برای بررسی این موضوع تدوین و با استفاده از اطلاعات مالی شرکت های تولیدی، مربوط به دوره زمانی بین سال های ۱۳۸۲ تا ۱۳۹۴ به تجزیه و تحلیل آن ها پرداخته شد. نتایج تحقیق نشان داد که میان متغیرهای رشد دارایی ها، درآمد فروش و تعداد کارکنان شرکت و میزان تنوع پذیری محصولات در دوره تنوع پذیری محصول و دوره قبل از آن ارتباط معناداری وجود دارد (مطابق با نتایج پژوهش کوآد و گونتر، ۲۰۱۳). اما، این ارتباط در دوره پس از تنوع محصول در هیچ یک از متغیرها مشاهده نشد. درراستای نتیجه بدست آمده می توان بیان کرد که در زمان تنوع بخشی، شرکت جهت اجرای برنامه های رشد نیازمند سرمایه گذاری در دارایی ها است. افزون بر این، در زمان تنوع بخشی، شرکت ها شروع به ارائه محصولات جدید کرده و محدوده بزرگتری از بازارها را افزایش خواهند داد. که سبب افزایش سطح فروش به دلیل فروش محصولات جدید می شود. از سوی دیگر، درونی کردن کارکنان جدید نیازمند زمان و تلاش طولانی است. بنابراین، استخدام کارکنان جدید در زمان تنوع بخشی نمی تواند برای شرکت از لحاظ به موقع بودن مفید باشد

فرایندهای رشد شرکت, تنوع پذیری محصول, رشد تعداد کارکنان, رشد درآمد و رشد دارایی ها