شکرالله خواجوی - استاد بخش حسابداری،دکتری حسابداری،دانشگاه شیراز
محمدحسین قدیریان آرانی - دکتری بخش حسابداری،دانشگاه شیراز

چکیده با توجه به افزایش اهمیت دارایی های نامشهود در اقتصاد دانش محور، هدف اصلی پژوهش حاضر بررسی نقش سرمایه فکری و اجزای آن (کارایی سرمایه به کار گرفته شده، کارایی سرمایه انسانی و کارایی سرمایه ساختاری) به عنوان معیارهای دارایی های نامشهود در پیش بینی بحران مالی است. در این راستا، با استفاده از داده های نمونه ای شامل ۲۰۰ سال-شرکت بحران زده و ۲۰۰ سال- شرکت سالم پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران در بازه زمانی ۱۳۹۴-۱۳۸۵ توان الگوهای مبتنی بر نسبت های مالی و مبتنی بر نسبت های مالی و سرمایه فکری برای پیش بینی بحران مالی با استفاده از آزمون من ویتنی مقایسه شده اند. یافته های پژوهش نشان داد دقت الگوهای پیش بینی با حضور کارایی سرمایه به کار گرفته شده تفاوت معنی داری با دقت الگوهای مبتنی بر نسبت های مالی ندارد. با وجود این، دقت الگوهای پیش بینی با حضور ضریب ارزش افزوده فکری، کارایی سرمایه انسانی و کارایی سرمایه ساختاری به طور معنی داری بیشتر از الگوهای مبتنی بر نسبت های مالی در روش های طبقه بندی کننده تجمیعی بوستینگ و بگینگ است. به بیان دیگر، افزودن سرمایه فکری، سرمایه انسانی و سرمایه ساختاری به الگوهای پیش بینی بحران مالی، دقت آن ها را افزایش می دهد؛ همچنین یافته های فرعی پژوهش حاکی است هرچه فاصله دوره زمانی پیش بینی با وقوع بحران مالی بیشتر باشد، افزودن معیارهای دارایی های نامشهود (سرمایه فکری، سرمایه انسانی و سرمایه ساختاری) دقت الگوهای پیش بینی را بیشتر افزایش می دهد.

بحران مالی, بورس اوراق بهادار تهران, سرمایه فکری, طبقه بندی کننده های تجمیعی