علی اصغر سالم - عضو هیئت علمی دانشگاه علامه طباطبایی
معصومه عزیزخانی - کارشناسی ارشد اقتصاد انرژی، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران

علی رغم نقش پررنگ فاوا در زمینه های مختلف، فرصت های یکسانی برای همه اقشار جامعه فراهم نبوده و شکاف دیجیتال، به عنوان یک پدیده جدید در مقیاس جهانی و منطقه ای ظاهر شده است. شکاف دیجیتال موضوعی پیچیده و چند بعدی است و در سه مرتبه میزان دسترسی به فاوا، نقش مهارت ها و شایستگی ها، اثرات اجتماعی و اقتصادی ناشی از استفاده فاوا؛ تعریف می شود. سنجش شکاف دیجیتال، نیازمند در نظر گرفتن متغیرهای گوناگون است؛ در مطالعه حاضر، شکاف دیجیتال، با کمک چهار عامل دسترسی به تلفن های ثابت و همراه، اینترنت و مالکیت کامپیوتر؛ محاسبه شده است. در این مطالعه با استفاده از روش داده های ترکیبی برای ۳۱ استان ایران طی بازه زمانی ۹۹-۱۳۸۴ و بکارگیری مدل رگرسیون تعمیم یافته به بررسی آثار عوامل اقتصادی- اجتماعی بر شکاف دیجیتال پرداخته شده است. نتایج بیان می کند دو متغیر تورم و جمعیت بی معنی بوده و سایر متغیرهای مورد بررسی (نابرابری درآمد، میزان دسترسی به تلفن همراه، تولید ناخالص داخلی، آموزش، شهرنشینی) تاثیری مستقیم و معنی دار بر شکاف دیجیتال دارند. طبق نتایج کسب شده، تخصیص اعتبار، تشویق بخش خصوصی جهت مشارکت و سرمایه گذاری، افزایش تمایل شهروندان به استفاده از خدمات دیجیتالی و گسترش حیطه خدمت رسانی به مناطق دور افتاده و محروم؛ راهکارهای موثری برای کاهش شکاف دیجیتال است.

اثرات ثابت و تصادفی, شکاف دیجیتال, عوامل اقتصادی-اجتماعی, فاوا