مدل سازی برای وزن دهی موثرترین معیارهای ارزیابی شده دانش بومی با استفاده از روش BWM در مدیریت و برنامه ریزی منابع آب استان یزد

  • سال انتشار: 1402
  • محل انتشار: دو فصلنامه آب و توسعه پایدار، دوره: 10، شماره: 3
  • کد COI اختصاصی: JR_WSD-10-3_006
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 66
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

مهدی خانی

دانش آموخته دکتری برنامه ریزی محیط زیست، دانشگاه تهران، پردیس البرز، کرج، ایران.

حسن هویدی

استاد یار گروه برنامه ریزی و مدیریت محیطزیست، دانشکده محیطزیست، دانشگاه تهران، کرج، ایران

احمدرضا یاوری

دانشیار گروه برنامه ریزی و مدیریت محیطزیست، دانشکده محیطزیست، دانشگاه تهران، کرج، ایران

محمدرضا خانی

دانشیار گروه مهندسی بهداشت محیط، دانشکده بهداشت، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران پزشکی، تهران، ایران

چکیده

مدیریت و برنامه ریزی صحیح در بهره برداری، توزیع و احیای منابع آب نقش به سزایی در توسعه پایدار دارد. این موضوع در کشورهایی که در کمربند خشک و نیمه خشک جهان قرار دارند مانند ایران اهمیت بسیار بالاتری دارد. از آنجایی که بازگشت و استفاده از فناوری ها و دانش های بومی و به روزآوری آنها در کنار فناوری های مدرن برای دستیابی به توسعه پایدار امری اجتناب ناپذیر است، این تحقیق با استفاده از مطالعه گسترده ادبیات منابع داخلی و خارجی و تحلیل عاملی اکتشافی مهمترین معیارها یا عوامل کاربردی دانش بومی مرتبط با برنامه ریزی و مدیریت منابع آب در استان یزد را شناسایی و ارزیابی می نماید. باتوجه به اهمیت موضوع، سعی شد از تخصص و تجربه اعضای هیات علمی مجرب و مرتبط از برخی دانشگاه ها و همچنین کارشناسان و متخصصان کلیه سازمان های ذیربط در استان یزد استفاده شود. نتایج به دست آمده نشان داد شش عامل یا معیار مدیریت، محافظت و پایداری، مقرون به صرفه بودن، سازگاری، پویایی، کل نگری مهمتر از سایر عوامل مورد بررسی در منطقه مورد مطالعه بوده اند. در مرحله دوم این پژوهش با استفاده از روش BWM و ایجاد مدل برنامه ریزی خطی، شش عامل اصلی وزن دهی و وزن بهینه آنها به دست آمد که در نتیجه معیار مدیریت بیشترین وزن (۰/۴۱۳) و معیار کل نگری کمترین وزن (۰/۰۴۸) را داشتند. همچنین معیارهای محفاظت و پایداری و مقرون به صرفه بودن به طور مشترک با وزن ۰/۱۶۸ در رتبه دوم و معیارهای سازگاری (۰/۱۱۹) و پویایی (۰/۰۸۴) به ترتیب در رتبه های سوم و چهارم قرار گرفتند.

کلیدواژه ها

منابع آب, مناطق خشک و نیمه خشک, مدیریت و برنامه ریزی, دانش بومی, روش بهترین-بدترین

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.