استنباط از سکوت معصوم، گونه ها و مولفه ها
- سال انتشار: 1398
- محل انتشار: پژوهش نامه اصول فقه اسلامی، دوره: 2، شماره: 2
- کد COI اختصاصی: JR_OSOUL-2-2_003
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 133
نویسندگان
استاد سطوح عالی حوزه علمیه قم و دانش آموخته مدرسه فقهی ائمه اطهار ع
عضو گروه میز پژوهشی علم اصول مرکز فقهی ائمه اطهار ع
چکیده
استنباط حکم از سکوت معصوم یکی از روشهای متداول در اجتهاد فقهی است. این روش دارای ملاکات مختلفی است و کمتر مورد ارزیابی تفصیلی واقع شده است. نوشته حاضر به روش تحلیلی انتقادی از منابع فقهی و اصولی و حدیثی با استناد به روایات و سیرههای عقلائی در صدد بررسی موضوع است. سکوت معصوم از سه جهت قابل بررسی است. جهت اول معصوم به عنوان فردی از افراد جامعه عقلا و به عنوان یک متکلم عرفی لحاظ میشود و شکی نیست که سکوت متکلم عرفی در مقابل سخن یا رفتار خاصی، منشا ظهور حال است و از آنجا که ظهور حال افراد، با شرایط خاصی حجت است میتواند منشا استنباط حکم شرعی باشد. در جهت دوم معصوم به عنوان یک مکلف در نظر گرفته میشود و سکوت معصوم از این باب، مورد ارزیابی قرار میگیرد. در این صورت در مواردی که ملازمه میان سکوت و حکم شرعی ثابت شود مانند موارد وجوب امر به معروف و نهی از منکر یا وجوب ارشاد جاهل، استنباط حکم شرعی ممکن خواهد بود و در جهت سوم معصوم به عنوان مبلغ و معلم لحاظ میشود که میتواند بیش از پیش راه را برای استنباط از سکوت باز کند. در نوشته حاضر با توجه به روایات موجود و همچنین تحلیل سیره عقلا، امکان برداشت از سکوت معصوم در جهات سه گانه مورد ارزیابی قرار گرفته و برایند آن، تایید فیالجمله حجیت چنین برداشتی در جهات مذکور است.کلیدواژه ها
استنباط, تقریر, سکوت, روش شناسی, حجیتاطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.