سیدمحسن سجادیان - دانشیار گروه علوم پایه دانشکده دامپزشکی دانشگاه شهید باهنر کرمان ، کرمان – ایران
محمدناصر ناظم - دانشیار گروه علوم پایه دانشکده دامپزشکی دانشگاه شهید باهنر کرمان ، کرمان – ایران
محمد حسن زاده - کارشناس ارشد گروه علوم پایه دانشکده دامپزشکی دانشگاه شهید باهنر کرمان ، کرمان – ایران

یکی از حیوانات اهلی که از دیرباز مورد توجه بوده است شتر می باشد، خصوصا جوامع انسانی که در مناطق نیمه بیابانی و بیابانی زندگی می کرده اند از مواهب این حیوان چه از لحاظ استفاده از پشم، گوشت و شیر آن و چه استفاده به عنوان حیوان بارکش بهره مند بوده اند. در سال های اخیر با توجه به نیاز های روزافزون به تولید بیشتر گوشت قرمز و شیر و همچنین با توجه به ویژگی های بسیار مفید فرآورده های شتر که اثبات گردیده است، پرورش و نگهداری این حیوان رواج زیادی یافته است. به منظور پرورش و نگهداری این حیوان و شناسایی بیماری های مرتبط با آن، لزوم دانشتن اطلاعات مناسب آناتومی آن ضروری می نماید، به همین منظور در مطالعه حاضر بر روی مهره ی محور شش نمونه دریافتی از کشتارگاه، مطالعات آناتومیک انجام و با نمونه هایی از گاو و اسب مقایسه گردید.مهره ی محور در شتر یک کوهانه بلند بوده و اتصالات ماهیچه ای کمی دارد، زائده عرضی نیز فقط در نیمه ی انتهایی مهره دیده می شود و کانال عرضی برعکس سایر حیوانات از داخل کانال نخاعی شروع شده و بعد از طی مسیری نزدیک انتهای جلوئی به دو سوراخ عرضی به نام های سوراخ جلوئی و سوراخ جلوئی شکمی کانال عرضی مربوط می شود. دندان مهره شبیه تک سمیان بوده و سطح مفصلی جلوئی شبیه به گاو می باشد، سطح مفصلی عقبی نیز برخلاف سایر حیوانات مسطح بوده و فقط مرکز آن مقعر می باشد. می توان گفت که چرخش های سر بر حول دندان مهره ی محور با توجه به کوچک بودن ماهیچه های اطرافی به آهستگی انجام می گیرد وحیوان برای خم کردن سر یه یک سمت از تمام ماهیچه های گردن دراز استفاده می نماید.

آناتومی، شتر یک کوهانه، مهره محور