بررسی آیات قرآن و احادیث در اشعار مولانا با نگاه به آرایه های ادبی
- سال انتشار: 1402
- محل انتشار: دهمین کنفرانس بین المللی تحقیقات بنیادین در مطالعات زبان و ادبیات
- کد COI اختصاصی: CELPA10_032
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 734
نویسندگان
استادیار آموزش زبان و ادبیات فارسی دانشگاه فرهنگیان تهران
دانشجوی آموزش زبان و ادبیات فارسی پردیس شهیدان پاکنژاد یزد
چکیده
در این تحقیق به استفاده مولوی از آیات قرآن در اشعار خود و انعکاس لفظ و معنا در غزلیات شمس می پردازیم و شیوه ها و گونه های اثرپذیری از قرآن و حدیث را مورد بررسی قرار می دهیم. هم جهان و جهان بینی قرآنی در مثنوی تصویر و توصیف شده و هم مثنوی همچون آفریننده اش، قطرهای است که در جهان معنوی و عالم روحانی قرآن غرق و غایت شده است. حکایت مثنوی یا صریح و مستقیم حکایت های قرآنی است و یا با تلمیح و اشاره و تمثیلی از آن، روایت و حکایت می شود. حکایت مثنوی که همان روایت ماجرای جدایی و بازگشت است و پر از داستان های منقول از انبیا واولیا است، ماخذ و منشا آن حالت ها و حکایت ها به نوعی قرآنی است و در واقع «حکایت» مولانا در مثنوی، برداشتی از آن حالت ها و مقام های قرآنی و سر آن دلبران است در حدیث دیگران؛ به زبان شعر و تمثیل و تشبیه، که برای «نقد حال ما» و سرنوشت و سرگذشت آدمی روایت و حکایت می شود. از این رو، طالب سالک، با خواندن قرآن و خضوع در برابر خداوند و پناه جویی از آن کتاب هدایت و سعادت، راه ترقی و تعالی را عارفانه در پیش می گیرد. مولانا در مثنوی، که گوشهای از حقایق قرآن را بازتاب میدهد، چنان که حق مطلب است، «قرآن» را که کتابی «خواندنی» و آموختنی است، بیشتر برای عمل کردن و تهذیب نفس دانسته است و پرداختن بسیار به اسم و اصطلاح و علوم آن را، گاه راهزن معانی و مقاصد آن می داند . او با هنر خاص خود آنها را در آرایه های ادبی گنجانده است. مولوی به اقتضای تربیت خانواده و لزوم استناد معارف صوفیه به قرآن، با این کتاب آشنایی عمیق داشته است بیش از ۸۵۰ بیت در دیوان شمس به طور مشخص ، متاثر از آیات است که آیه های مربوط به صفات و افعال خداوند در درجه نخست و آیه های مربوط به حالات ومعجزات انبیای الهی در درجه دوم قرار می گیرند.کلیدواژه ها
قرآن، حدیث، مثنوی مولوی ، آرایه ، آیهمقالات مرتبط جدید
- انعکاس اهمیت گل و گیاه در ادبیات ایران
- بررسی ارزشهای انسانی در عرفان و ادبیات صوفیانه ایرانی
- The Problems faced by EFL Teachers in Teaching English Speaking Skills to the Iranian Students in Three Top Language Institutes in Iran
- تطور نهادهای اجتماعی و فرهنگی سرزمین های خلیج فارس شرقی از ورود اسلام تا پایان قرن چهارم هجری
- Artificial Intelligence-powered Vocabulary Instruction: A Study on Recall and Retention in English for Specific Purposes
اطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.