مسیرهای مشارکت علوم انسانی و اجتماعی در بوم سازگان نوآوری: دلالت هایی برای خط مشی گذاری

  • سال انتشار: 1401
  • محل انتشار: فصلنامه مطالعات مدیریت دولتی ایران، دوره: 5، شماره: 4
  • کد COI اختصاصی: JR_JIPAS-5-4_004
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 58
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

پروانه آقائی

دانشجوی دکتری سیاست گذاری علم و فناوری، دانشکده مدیریت و اقتصاد دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران.

سید سپهر قاضی نوری

استاد گروه مدیریت فناوری اطلاعات، دانشکده مدیریت و اقتصاد دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران.

مهدی پاکزاد بناب

استادیار مرکز تحقیقات سیاست علمی کشور، تهران، ایران.

چکیده

هر چند که نظریه بوم سازگان نوآوری در زمینه فناوری و به یک معنا در علوم پایه و مهندسی، تا حد خوبی ساختار و توسعه یافته، در علوم انسانی و اجتماعی و فناوری­های نرم به درستی شکل نگرفته است. شاید از این رو که پژوهش گران حوزه مطالعات نوآوری همواره با ذهنیت اقتصادی به مفهوم «نوآوری» نگریسته­اند. این رویکرد اقتصادی، آغازگر شکل­گیری گفتمان «ارزش ابزاری» در ارزش­گذاری پژوهش­های علوم انسانی و اجتماعی است که به عنوان منطقی برای حمایت مالی آغاز شد و شروع به گسترش کرد. فراگیر شدن این گفتمان و مقایسه نتایج پژوهشی این علوم با علوم پایه و مهندسی توسط معیارهای ارزیابی یکسان، چالش­ها و آسیب­های فراوانی در میان فعالان در حوزه علوم انسانی و اجتماعی داشته و به ایجاد فضایی دلسردکننده و انزوای آن­ها منجر شده است. در مقابل این گفتمان، پژوهشگران علوم انسانی و اجتماعی بر این باورند که کاری که انجام می­دهند در مقابل «ارزش ابزاری» دارای یک «ارزش ذاتی» است که اقتصاد نمی­تواند در آن نقشی داشته باشد. این تقابل در توجیه و منطق سرمایه­گذاری در فعالیت­ها و پژوهش های علوم انسانی و اجتماعی اختلافات راهبردی جدی ایجاد می­کند. در این مقاله ضمن مرور دیدگاه­های طرح شده پیرامون «ارزش» پژوهش ها علوم انسانی و اجتماعی در بوم سازگان نوآوری، مدلی برای نشان دادن گذرگاه­های مشارکت این علوم در بوم سازگان نوآوری پیشنهاد شده است. این مدل می­تواند راهکاری برای مصالحه منتقدان ابزارگرائی در مقابل اقتصاددانان بوده و مسیر پیش روی تامین مالی پژوهش ها علوم انسانی و اجتماعی را هموارتر کند. در نهایت دلالت­هایی برای خط مشی گذاری در زمینه تامین مالی هر یک از گذرگاه­های مشارکت پژوهش­های علوم انسانی و اجتماعی در بوم سازگان نوآوری بیان شده است.

کلیدواژه ها

بوم سازگان نوآوری, علوم انسانی و اجتماعی, ارزش ذاتی, ارزش ابزاری

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.