نقش تاریخ در مجادلات کلامی شیخ مفید پیرامون واقعه جمل

سال انتشار: 1398
محل انتشار: پژوهشنامه تاریخ تمدن اسلامی، دوره: 52، شماره: 2
کد COI اختصاصی: JR_JHIC-52-2_007
زبان مقاله: فارسی
تعداد مشاهده: 66

نویسندگان

Assistant Professor, Department of History, Ferdowsi University of Mashhad

چکیده

کتاب الجمل با هدف اثبات حقانیت امام علی(ع) در جنگ جمل نگاشته شد. نظرات کلامی فرق معاصر شیخ مفید نسبت به این واقعه، در ترغیب او برای تالیف این تک نگاری وگزینش او از روایات تاریخی نبرد جمل موثر بود. پرسش این است که شیخ مفید متاثر از کدام شرایط فکری زمانه و با تاکید بر چه شاخصه هایی روایات جنگ جمل را گرد آورد و هدف خود را از تالیف کتاب تحقق بخشید؟ نتیجه این پژوهش، متکی بر تحلیل متن کتاب الجمل است و حاکی از اینکه شیخ مفید در تقابل با دو باور در حال گسترش در جامعه آن روز، در خصوص حقانیت عملکرد صحابه حاضر در راس دو سپاه و نیز نظریه «سران بر حق/ یاران بر باطل» اثر خود را بر سه محور نگاشت: عدول آشکار اصحاب جمل از دستورات دین اسلام؛ پافشاری آنها بر جنگ، رد اجتهاد و توبه آنها؛ فضائل امام علی(ع).

کلیدواژه ها

The Book of Jamel by Mufid, Imam 'Ali, the Battle of Jamel, Muʿtazila, Sunni Islam, Shia

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.