امیر احمدنژاد - استادیار گروه علوم قرآن و حدیث دانشگاه اصفهان
زهرا کلباسی اشتری - کارشناس ارشد گروه علوم قرآن و حدیث دانشگاه اصفهان

طبق قاعده ای نانوشته برخی مفسران معاصر بر این باورند که پیامبر(ص) در دوران مکه ارتباطی با اهل کتاب نداشته است و بنابر این، آیات دال بر این ارتباط یا مدنی اند اگرچه در سور ه های مکی واقع شده اند یا مخاطبی غیر از اهل کتاب داشته اند. تتبع در آرای مفسران متقدم، ریشه های این باور را نشان داده است و تامل در تحقیقات مستشرقان و دیدگاه آنان مبنی بر علم آموزی پیامبر(ص) از اهل کتاب در محیط مکه، زمینه های پذیرش این پیش فرض را در تفاسیر معاصر آشکار می کند. اما این دیدگاه مورد پذیرش همه مفسران نیست. وجود آیات متعدد مکی که از فعالیت مجدانه اهل کتاب در مکه خبر می دهد، روایات شان نزول که بر ملاقات یهودیان با پیامبر(ص) دلالت دارد و گزارش های متنوع و معتبر تاریخی از حضور یهودیان و مسیحیان مقیم و مسافر در کنار خانه خدا، موید تعامل پیامبر(ص) با اهل کتاب در مکه است.

اهل کتاب, پیامبر(ص), رسالت در مکه, علامه طباطبایی, مفسران معاصر