شهلا رقیب دوست - دانشیار زبان شناسی، دانشگاه علامه طباطبائی (ره)، تهران، ایران.
شهره مختاری - نویسنده مسئول، دانشجوی دکتری آموزش زبان فارسی به غیر فارسی زبانان، دانشگاه علامه طباطبائی (ره)، تهران، ایران.

از آنجاکه فراگیری حروف اضافه، یکی از حوزه های چالش برانگیز آموزش و یادگیری زبان تلقی می شود و برخی از محققان اعتقاد دارند که این معانی به صورت تصادفی ایجاد شده و تنها روش یادگیری آنها حفظ نمودن این معانی است، پژوهش حاضر سعی دارد به کمک رویکرد معنی شناسی واژگانی شناختی، ابتدا شبکه معنایی حرف اضافه «به» را به دست آورد و سپس محتوایی منسجم برای آموزش کاربردهای گوناگون این حرف اضافه در ساختارها و بافت های گوناگون ارائه دهد. در این تحقیق همچنین، ویژگی های محتوای درسی آموزش حروف اضافه با رویکرد شناختی مطرح گردیده و درس نامه ای با محوریت حروف اضافه پیشنهاد شده است. محتوای آموزشی تدوین شده برای این حرف اضافه به دو کلاس ۱۵ نفره از فارسی آموزان عرب زبان سطح میانی زن آموزش داده شد، به این صورت که برای گروه آزمایش درسی با رویکرد شناختی تهیه شد اما در گروه کنترل درسی به شیوه سنتی آموزش داده شد. سپس در آزمونی، درک و کاربرد مفاهیم گوناگون حرف اضافه «به» سنجیده شد. نتایج به دست آمده گویای آن است که گروه آزمایش نسبت به گروه کنترل عملکرد بهتری داشته است. این نتایج نشان دهنده این نکته است که چنین محتوا و طرح درسی که مبتنی بر طرح واره تصویری حرف اضافه است به درک و فراگیری منسجم کاربردهای گوناگون حروف اضافه در قالب یک مقوله شعاعی کمک فراوانی می کند.

آموزش فارسی به غیرفارسی زبانان, رویکرد معنی شناسی شناختی, حرف اضافه «, به», شبکه معنایی, محتوای آموزشی