تخریب رویشگاه های طبیعی سفیدپلت در جنگل های کران رودی هیرکانی و راهبردهای برون رفت از آن

  • سال انتشار: 1401
  • محل انتشار: نشریه طبیعت ایران، دوره: 7، شماره: 6
  • کد COI اختصاصی: JR_IRNAT-7-6_004
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 54
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

پدرام غدیری پور

بخش تحقیقات صنوبر و درختان سریع الرشد، موسسه تحقیقات جنگل ها و مراتع کشور، تهران، ایران

فرهاد اسدی

دانشیار پژوهش، بخش تحقیقات منابع طبیعی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان مازندران ، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج

مسلم اکبری نیا

دانشیار، بخش تحقیقات منابع طبیعی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان مازندران، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی،

امید اسماعیل زاده

دانشیار گروه علوم و مهندسی جنگل، دانشگاه تربیت مدرس، نور، ایران.

عباس قمری زارع

دانشیار پژوهش، بخش تحقیقات زیست فناوری، موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران

چکیده

واژه «جنگل های کران رودی» (Riparian Forests)، به پوشش گیاهی مناطق کران رودی یا پوشش گیاهی که به طور مستقیم در مجاورت رودخانه ها یا مسیل ها می رویند، اتلاق می شود. جنگل های کران رودی، به صورت جانبی از حاشیه رودخانه فعال شروع می شوند و در ادامه، دشت های سیلابی و تراس ها را نیز در بر می گیرند (شکل ۱) (Naiman et al., ۱۹۹۱). این تعریف، جنگل هایی را که مواد آلی (نظیر برگ، شاخه و بقایای چوبی بزرگ) را به طور مستقیم وارد رودخانه فعال یا دشت سیلابی می کنند، نیز در بر می گیرد (Gregory et al., ۱۹۹۱). در محدوده زیست اقلیمی هیرکانی، به دلیل وضعیت توپوگرافیکی و قرارگیری میان دریای کاسپین (خزر) در شمال و رشته کوه های البرز در جنوب، رودخانه های دائمی حیات بخشی نظیر سفیدرود، چالوس، بابل رود، تجن و گرگان رود جریان دارند. به دلیل حاصلخیزی و ارزش در محدوده زیست اقلیمی هیرکانی، به دلیل وضعیت توپوگرافیکی و قرارگیری میان دریای کاسپین (خزر) در شمال و رشته کوه های البرز در جنوب، رودخانه های دائمی حیات بخشی نظیر سفیدرود، چالوس، بابل رود، تجن و گرگان رود جریان دارند. به دلیل حاصلخیزی و ارزش اقتصادی بالای زمین از نظر زراعی، گردشگری و تجاری در استان های شمالی، در عمل، پوشش گیاهی بیشتر مناطق کران رودی این رودخانه ها با تبدیل اراضی از بین رفته اند، اما همچنان به صورت موردی محدوده هایی بیشتر در مناطق حفاظت شده باقی مانده اند که در آنها گونه های درختی رطوبت دوست مانند سفیدپلت (Populus caspica Bornm.)، توسکا قشلاقی (Alnus glutinosa) و ییلاقی (Alnus subcordata) و لرگ (Pterocarya fraxinifolia) غلبه یافته اند.

کلیدواژه ها

سفیدپلت, جنگلهای هیرکانی, منطقه کران رودی, تخریب, حفاظت

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.