کشت مخلوط و تک کشتی یونجه و علف گندمی تاجدار (Agropyron cristatum) در شرایط دیم پنج منطقه آب و هوایی ایران
- سال انتشار: 1402
- محل انتشار: نشریه طبیعت ایران، دوره: 8، شماره: 1
- کد COI اختصاصی: JR_IRNAT-8-1_004
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 67
نویسندگان
استاد، موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران
محقق، موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران
مربی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی کرمانشاه، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرمانشاه، ایران
محقق، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی اصفهان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، اصفهان، ایران
مربی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی لرستان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، خرم آباد، ایران
استادیار، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی خراسان شمالی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، بجنورد، خراسان شمالی، ایران
چکیده
به منظور مقایسه کشت خالص و مخلوط یونجه همدانی و علف گندمی تاجدار (Agropyron cristatum)، آزمایشی در سال های زراعی ۱۳۹۱-۱۳۸۸ در پنج منطقه اکولوژیکی شامل بجنورد، دماوند، اسلام آباد غرب، بروجرد و سمیرم، در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار در شرایط دیم اجرا شد. تیمارها شامل کشت خالص و کشت های مخلوط ۳۳-۶۶، ۵۰-۵۰ و ۳۳-۶۶ درصد از یونجه و آگروپایرون کریستاتوم بودند. میزان بذر یونجه و آگروپایرون کریستاتوم در شرایط تک کشتی به ترتیب ۱۵ و ۱۰ کیلوگرم در هکتار در نظر گرفته شد. محاسبه بذر برای کشت مخلوط بر اساس روش جایگزینی تعیین و متناسب با تیمارها در ردیف های متناوب کشت شد. علوفه تیمارها در مرحله گل دهی، برداشت و درصد پروتئین خام آنها اندازه گیری شد. برای ارزیابی سودمندی نسبی کشت مخلوط نسبت به تک کشتی، از نسبت برابری زمین Land Equivalent Ratio (LER) استفاده شد. هنگامی که این نسبت بیشتر از یک باشد، کارایی کشت مخلوط بیشتر از کشت خالص است. مقایسه میانگین کل مناطق برای عملکرد علوفه نشان داد، کشت خالص یونجه و کشت مخلوط (۵۰درصد یونجه، ۵۰درصد آگروپایرون)، به ترتیب با ۱۸۴۰ و ۱۷۶۶ کیلوگرم در هکتار، بیشترین عملکرد را داشتند و از لحاظ آماری تفاوت معنیداری بین آنها مشاهده نشد. نسبت برابری زمین LER در کشت مخلوط (۵۰درصد یونجه، ۵۰درصد آگروپایرون) در ایستگاه های بجنورد و بروجرد معادل یک و در سایر ایستگاه ها بیشتر از یک بود. در مقایسه میانگین تیمارها از لحاظ درصد پروتئین خام، در همه ایستگاه ها، بیشترین مقدار متعلق به یونجه خالص (۱۲/۱۸درصد) بود و کشت مخلوط (۶۶درصد یونجه، ۳۳درصد آگروپایرون) با ۳۰/۱۵درصد در مرتبه دوم قرار گرفت. کمترین درصد پروتئین خام (۴۸/۱۰درصد) مربوط به کشت خالص آگروپایرون کریستاتوم بود. با توجه به نتایج، عملکرد علوفه کشت خالص یونجه در برخی ایستگاه ها از کشت مخلوط بیشتر بود، با این وجود کشت خالص یونجه برای توسعه چراگاهها توصیه نمی شود، زیرا موجب نفخ و تلف شدن دام ها می شود، ولی کشت مخلوط آن با گراس ها، این خطر را از بین می برد و با فراهم کردن امکان استفاده هرچه بیشتر از این علوفه سرشار از پروتئین، یک جیره متعادل و کامل را برای دام ها تامین می کند. درنهایت، کشت مخلوط (۵۰درصد یونجه، ۵۰درصد آگروپایرون کریستاتوم) با الگوی یک ردیف در میان Intercrop))، با عملکرد علوفه بالا (۱۷۶۶ کیلوگرم در هکتار) و درصد پروتئین متوسط (۱۵/۱۴درصد) برای احیای دیم زارهای کم بازده و مراتع مخروبه توصیه شد.کلیدواژه ها
دیم کاری, کشت مخلوط, کیفیت علوفه, نسبت برابری زمین LERاطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.