علم بالقوه نزد ابن سینا

  • سال انتشار: 1396
  • محل انتشار: مجله فلسفه و کلام اسلامی، دوره: 50، شماره: 1
  • کد COI اختصاصی: JR_JITP-50-1_004
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 57
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

رضا اکبری

استاد گروه فلسفه و کلام اسلامی، دانشگاه امام صادق (ع)

فاطمه شاهین فر

دانشجوی دکتری رشته فلسفه اسلامی، دانشگاه تربیت مدرس.

محمد سعیدی مهر

استاد گروه فلسفه و حکمت، دانشگاه تربیت مدرس.

چکیده

ارسطو با ابداع تمایز بالقوه و بالفعل به حل تناقض­های فلسفه­های پیش از خود پرداخت. ابن­سینا برای حل مسائلی در معرفت­شناسی، از این تمایز استفاده می کند و از اصطلاح علم بالقوه بهره می برد که مصادیق آن در فلسفه او قابل استخراج است: علم به نتیجه مستتر در مقدمات، علم به برخی قوانین منطق، علم به مقومات ماهیت، علم به بدیهیات، علم به تعقل و خودآگاهی. مصادیق علم بالقوه در دو نکته مشترک هستند. نخست این که آن­ها را درون خود داریم و برای بالفعل کردن آن­ها التفات ذهنی یا التفات ذهنی همراه با تامل کفایت می­کند؛ و دوم این که همه آن­ها لوازم نهفته در یک علم کلی هستند. علم بالقوه حقیقتی تشکیکی است زیرا علم به تعقل و خودآگاهی برای آن که بالفعل شود فقط به التفات نیاز دارد و به همین سبب از بقیه موارد علم بالقوه، بالفعل­تر است.

کلیدواژه ها

Avicenna, Intentiality, Potential Knowledge, Actual Knowledge

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.