توحید صفاتی و بساطت ذات واجب تعالی از دیدگاه علامه طباطبایی

  • سال انتشار: 1396
  • محل انتشار: مجله فلسفه و کلام اسلامی، دوره: 50، شماره: 2
  • کد COI اختصاصی: JR_JITP-50-2_008
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 27
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

سید شهریار کمالی سبزواری

دانشجوی دکتری فلسفه ،دانشگاه تربیت مدرس

محمد سعیدی مهر

استاد گروه فلسفه دانشگاه تربیت مدرس

چکیده

حکما، به ویژه صدرالمتالهین، بر نظریه «تغایر مفهومی و اتحاد مصداقی صفات واجب تعالی» تاکید می­کنند. این در حالی است که عرفا حمل صفات واجب را متاخر از مقام ذات دانسته و ذات واجب را مقام «لا اسم له و لا رسم له» می­دانند. علامه طباطبایی در کتاب نهایه الحکمه قول به تغایر مفهومی و اتحاد مصداقی صفات واجب را پذیرفته است، در حالی که در تفسیر المیزان، مهرتابان و رسائل توحیدیه قائل به نفی کثرت مفهومی از مقام ذات و تاخر صفات واجب از مقام ذات گردیده است. ما در این مقاله نشان خواهیم داد که لازمه نظریه «تغایر مفهومی و اتحاد مصداقی صفات واجب تعالی» ترکیب واجب تعالی از وجود و عدم خواهد بود و نظر صحیح در این باب همان «نفی کثرت مفهومی صفات در مقام ذات، و تاخر صفات واجب از مقام ذات» است. و در انتها نیز با استفاده از حمل حقیقه و رقیقه و تمایز آن با حمل شایع، وجه جمعی برای سازگاری هر دو نظر علامه طباطبایی در نهایه الحکمه و تفسیر المیزان پیشنهاد خواهیم نمود.

کلیدواژه ها

توحید صفاتی, حمل حقیقه و رقیقه, علامه طباطبایی, نظریه عینیت

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.