عدالت ترمیمی، بایستگی و ضرورت حاکمیت آن در حوزه خانواده با تکیه بر مبانی فقهی

  • سال انتشار: 1398
  • محل انتشار: مجله تخصصی فقه و مبانی حقوق اسلامی، دوره: 52، شماره: 1
  • کد COI اختصاصی: JR_JJFIGHL-52-1_006
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 73
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

خدیجه صادقی موحد

دانش آموخته دکتری فقه و مبانی حقوق اسلامی و عضو هیات علمی دانشگاه پیام نور

احمد باقری

استاد گروه فقه و مبانی حقوق اسلامی دانشگاه تهران

سید محمد صدری

دانشیار گروه فقه و مبانی حقوق اسلامی دانشگاه پیام نور

حیدر امیرپور

استادیار گروه فقه و مبانی حقوق اسلامی دانشگاه پیام نور

چکیده

عدالت ترمیمی بعنوان نظریه جدید حقوق کیفری در پی جبران خسارات وارده بر بزده­دیده، ترمیم رابطه بین بزهکار و بزه­دیده، اصلاح و بازپذیری بزهکار و تامین مصالح جامعه محلی متاثر از جرم است. ماهیت فرایند مذکور از یک سو و اقتضای ذاتی محیط خانواده از دیگر سو، ضرورت حاکمیت عدالت ترمیمی بر روابط خانوادگی به جای عدالت انتقامی و سزادهی را امری غیرقابل انکار می­نماید. اسلام نیز احکام خود را بر پایه­ی ترمیم و اصلاح روابط حاکم بر خانواده قرار داده است و توصیه به تشکیل محکمه خانوادگی، صلح، احسان و عفو و... مبین انطباق آموزه­های مذکور با شاخص­های فرایند عدالت ترمیمی است و نکته غیرقابل اغماض این است که عمده مبانی و مستندات فقهی مورد استفاده جهت اثبات حجیت و اعتبار فرایند عدالت ترمیمی به طور عام نیز، مربوط به روابط درون خانواده است که قدر متیقن، بایستگی و ضرورت بکارگیری آن را در حیطه خانواده، نمایان می سازد. نتیجه این نگرش می­تواند مسائل خانواده را از حوزه حقوق کیفری خارج و قانون­گذار را متقاعد سازد که در برخورد با ناهنجاری­ها در حوزه خانواده راهکارهای مدنی و مبتنی بر صلح، ترمیم و گذشت را جایگزین کیفر و مجازات و تعزیر سازد.

کلیدواژه ها

جبران, خانواده, عدالت ترمیمی, مشارکت, مصالحه

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.