«مایه های عرفانی در قصاید سعدی و مقایسه آن با مصیبت نامه عطار»
- سال انتشار: 1392
- محل انتشار: مجله ادیان و عرفان، دوره: 46، شماره: 2
- کد COI اختصاصی: JR_JRMT-46-2_004
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 56
نویسندگان
دانشیار گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه مازندران
دانشجوی دوره دکتری رشته زبان و ادبیات فارسی دانشگاه سیستان و بلوچستان
چکیده
یکی از عرصه های شعری که شیخ سعدی در آن همچون بوستان، اثری ادبی تعلیمی خلق کرده، قصیده است. اگرچه قصاید سعدی چونان غزلیات او گسترده نیست و با ستایش شاهان زمانه آمیخته است، می توان روح تعالیم و آموزه های اخلاقی را در آن دید و با تامل در بیتها، حتی به مفاهیمی عرفانی دست یافت که اتفاقا مورد ستایش و تاکید خود شاعر هم است. سعدی در ضمن مدح، گاه مستقیم و گاه غیرمستقیم، به مضامین و لوازم عرفان اشاره می کند و در بیشتر قصایدش، یک یا چند مفهوم عرفانی را بیان می دارد. او همانند شاعران عارف مسلک، اصالت حقیقی را از آن معنی، و عزت را «در طریق حق بودن» می خواند. نیز، به مضامین و مفاهیمی توجه کرده است که در اثر عرفانی مصیبتنامه جزء عوامل محوری طریقت محسوب میشوند، مانند: جهد و عنایت، اصالت معنا دربرابر صورت، لزوم دردمندی کل کائنات در طلب معشوق الهی، پایداری بر سختیهای راه عشق در مقام صبر، بیقراری در فراق معشوق در مقام بیصبری، تقابل عقل و دل، و نیز توجه به بار معنایی واژه «جان» بهعنوان کلمهای کلیدی در آثار عرفانی. در این مقاله، سعی شده است که جنبه های عرفانی قصاید سعدی در نگاهی تطبیقی با مصیبت نامه، بهعنوان اثری سترگ در ادبیات عرفانی، تبیین و بررسی شود.کلیدواژه ها
ادبیات عرفانی, سعدی, عرفان اسلامی, عطار, قصاید, مصیبتنامهاطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.