تعارض اصل استصحاب با قاعده درا در قانون مجازات اسلامی
- سال انتشار: 1396
- محل انتشار: مجله تخصصی فقه و مبانی حقوق اسلامی، دوره: 50، شماره: 1
- کد COI اختصاصی: JR_JJFIGHL-50-1_004
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 173
نویسندگان
دانشیار گروه حقوق دانشگاه تبریز
چکیده
قانونگذار ایران، در مواد ۱۲۰ و ۱۲۱ قانون مجازات اسلامی مصوب ۱۳۹۲، قاعده «درا» (الحدود تدرا بالشبهات) را، که یکی از قواعد مهم فقه جزایی اسلام است، به رسمیت شناخته و به موجب آن هر نوع شبهه و یا تردید در وقوع جرم یا برخی از شرایط آن و یا هر یک از شرایط مسئولیت کیفری را موجب انتفاء مجرمیت، مسئولیت کیفری و مجازات دانسته است. با وجود این، در مواد دیگر این قانون بویژه مواد ۳۰۷، ۳۰۸، ۳۱۱، ۱۱۴ و ۱۱۵ بر مبنای اصل استصحاب، احکامی وضع کرده است که برخی از آنها مثل حکم به عمدی بودن جنایت به هنگام شک در مسلوب الاختیار بودن یا نبودن مرتکب در حین ارتکاب جرم، حکم به ثبوت قصاص در صورت تردید در جنون مرتکب به هنگام ارتکاب جرم و محکومیت و مجازات مرتکب به هنگام شک در توبه وی قبل از اثبات جرم، با مقتضیات قاعده درا در تعارض است. این مقاله به بررسی این احکام متعارض می پردازد.کلیدواژه ها
istiṣḥāb principle, Conflict, resolution, darʼ rule, Iranian Islamic penal codeاطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.