رقیه باقرنژاد - دانشکده فناوری اطلاعات و مهندسی کامپیوتر، دانشگاه شهید مدنی آذربایجان تبریز، تبریز، ایران
علیرضا عراقیه - دانشیار، گروه علوم تربیتی، واحد اسلامشهر، دانشگاه آزاد اسلامی، اسلامشهر، ایران
عیسی برقی - دانشیار دانشگاه شهید مدنی آذربایجان، گروه علوم تربیتی و روان شناسی، تبریز، ایران

هدف کلی پژوهش حاضر طراحی الگوی برنامه درسی چندفرهنگی برای دوره دوم متوسطه بود. این پژوهش ازنظر هدف جز پژوهش های کاربردی و با توجه به ماهیت داده ها از نوع آمیخته است. نمونه در بخش کیفی عبارت بودند از تعداد ۱۸ نفر از خبرگان و متخصصان رشته برنامه درسی که همگی دارای مدرک دکترای برنامه ریزی درسی بوده و سابقه تدریس ۱۰ سال در دانشگاه را داشتند. همچنین جامعه آماری در بخش کمی نیز شامل معلمان نواحی پنج گانه شهر تبریز بودند که در دوره دوم متوسطه در سال تحصیلی (۹۸-۹۹) تدریس می کردند که تعداد ۲۷۴ نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند. یافته های پژوهش ۹ عامل را شناسایی کرد که دارای مقدار ویژه بزرگتر از ۲ بودند و توانایی پیش بینی بیش از ۶۰ درصد از واریانس نمره ی پرسشنامه را داشتند. عامل های استخراج شده به ترتیب اولویت عبارت بودند از ارتباطات انسانی، تجربه ی جمعی و ارتقای مشارکت، ایجاد برنامه درسی کثرت گرا، رشد صلح و تفاهم، توسعه عدالت و برابری، افزایش دانش چندفرهنگی، وظایف نظام حاکم در جامعه چندفرهنگی، راهبردهای آموزش چندفرهنگی، پذیرش تنوع فرهنگی. بنابراین به منظور طراحی الگوی برنامه درسی چندفرهنگی، ابعاد اصلی الگو و مولفه های هر بعد براساس یافته های مراحل کیفی و کمی پژوهش استخراج شد.

چندفرهنگی, ابعاد, شاخصه ها, الگوی برنامه درسی, اعتبارسنجی