بررسی ساختار تجدید حیات طبیعی جنگل های ارسباران در حوضه مطالعاتی ستن چای
- سال انتشار: 1380
- محل انتشار: فصلنامه تحقیقات جنگل و صنوبر ایران، دوره: 6، شماره: 1
- کد COI اختصاصی: JR_IJFPR-6-1_002
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 129
نویسندگان
East Azerbaijan Agriculture and Natural Resources Research Center, Tabriz, Iran
A Member of Scientific Board, Forest Research Division, Research Institute of Forests and Rangelands, Tehran, Iran
A Member of Scientific Board, Gorgan Agricultural and Natural Resources University, Gorgan, Iran
چکیده
جنگل های ارسباران یا قره داغ که دراستان آذربایجان شرقی و در شمال اهر قرار گرفته اند، به دلیل شرایط اکولوژیک، فون و فلور خاص خود از اهمیت ویژه ای برخودار هستند. این جنگل ها جزو جنگل های تجاری نیستند و از جوامع مختلف بلوط- ممرز با درختان غالب اوری و ممرز تشکیل شده اند که گونه های همران آن گردو، گیلاس، ملج و افرا می باشند. زیرآشکوب توده های جنگلی بیشتر از زغال اخته، بداغ، گوجه وحشی و هفت کول بوده و در مناطقی که تعرضات انسان و دام باعث دگرگونی سیمای این جنگل ها شده، گونه های سیاه تلو، نسترن، ولیک و تمشک جای سایر گونه ها را گرفته اند. مطالعات انجام شده در جهت بررسی تجدید حیات طبیعی این جنگل ها و شناخت ساختار آن بوده که در جنگل تحقیقاتی ستن چای یکی از زیرحوضه های واحد آبخیز کلیبرچای انجام گرفته است. بدین منظور، با انجام آماربرداری مقدماتی و برداشت ۳۶ قطعه نمونه دایره ای یک آری مقدماتی و محاسبه انحراف از معیار، تعداد ۱۳۹ قطعه نمونه اصلی مشخص شد. آماربرداری به روش تصادفی سیستماتیک با نقطه شروع تصادفی بود. در آماربرداری اصلی در مرکز هر قطعه نمونه، دو قطعه نمونه یکی اصلی به شکل دایره به مساحت یک آر و دیگری فرعی به شکل مربع به مساحت ۴ متر مربع به صورت Nested برداشت شدند. در قطعات نمونه اصلی، کلیه گونه ها با قطر برابر سینه صفر تا ۷.۵ سانتی متر همراه عوامل رویشگاهی و نیز نمای عمومی منطقه به صورت شماتیک و اثرات تخریبی برداشت گردیدند. در ریزقطعه نمونه ها منشا درختان (دانه زاد و شاخه زاد) با قطر کمتر از ۷.۵ سانتی متر مشخص شدند که در صورت شاخه زاد بودن تعداد جست ها شمارش شده و ارتفاع متوسط جست گروه ها مشخص شدند. بر اساس بررسی حاضر، ساختار غالب توده های جوان (تجدید حیات) درجنگل های ارسباران دانه وشاخه زاد با فراوانی شاخه زادها است. چندین تیپ عمده در منطقه تشخیص داده شده اند که از مهم ترین آنها می توان تیپ های بلوط، ممرز و بلوط- ممرز را برشمرد. بیشترین تجدید حیات درمنطقه در دامنه های شمال غربی و شمالی در شرایط برخوردار از تاج پوشش های بسته و نیمه بسته به دلیل شرایط مناسب رطوبتی، حرارتی و نوری انجام گرفته اند. از تعداد کل تجدید حیات، ممرز ۳۱/۷%، بلوط ۲۹/۳%، افرا ۸/۲%، گیلاس ۱/۴% و سایر گونه ها مانند زغال اخته، بداغ، اردوج، چتنه و غیره ۲۹/۴۰% را به خود اختصاص داده اند. ۲۸/۷% زادآوری انجام شده در منطقه دارای منشا بذری است. به طور متوسط از هر کنده ۶ جست تولید می شود که ارتفاع متوسط آن ها به ۳/۷ متر می رسد. ممرز و بلوط بیشترین قدرت جست دهی را در میان گونه های موجود دارند. ارتفاع متوسط جست گروه ها در افرا، ممرز، ون و بلوط زیاد است، در حالی که ارتفاع متوسط آن ها درگیلاس به یک متر هم نمی رسد.کلیدواژه ها
Structure, regeneration, Arasbaran, high and coppice system, Forest typeاطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.