پروین صالحی شانجانی - موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، تهران، ایران
سودابه علی احمدکروری - عضو هیئت علمی، بخش تحقیقات جنگل، موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور
حسن ابراهیم زاده معبود - دانشکده زیست شناسی دانشگاه تهران، تهران، ایران

در پژوهش حاضر نقش پروتئین ها و آنزیم های پراکسیداز و پلی فنل اکسیداز در متابولیسم ارس بررسی شده است. بدین منظور تغییرات کمی و کیفی فصلی (ایزوآنزیمی) پروتئین ها، آنزیم های پراکسیداز و پلی فنل اکسیداز اندام های مختلف شاخه، سرشاخه های سبز، مخروط نر و مخروط ماده پایه های مختلف نر، نر- ماده و ماده ارس با روش های الکتروفورز و اسپکتروفتومتری مورد بررسی قرار گرفته اند. به رغم تفاوت های فردی در هر یک از پایه ها، روند فعالیت هر آنزیم مشخص است وهیچ تفاوتی از نظر کمی و کیفی در پراکسیداز و پلی فنل اکسیداز در پایه های مختلف نر، ماده و نر-ماده ارس مشاهده نشده است و کلیه پایه ها الگوی یکسانی را به نمایش گذاشته اند. در اصل بیشترین فعالیت پراکسیداز در سرشاخه های سبز و شاخه های ارس در فصل بهار و پاییز و کمترین فعالیت آن در تابستان و زمستان مشاهده شده است. میزان فعالیت پلی فنل اکسیداز در سرشاخه های سبز، از شروع فصل رویشی افزایش یافته و بیشترین مقدارآن در زمستان صورت گرفته است. فعالیت پراکسیداز، پلی فنل اکسیداز و پروتئین های محلول مخروط نر در زمستان کاهش بسیار محسوسی را نشان داده است. مقایسه فعالیت پراکسیداز و پلی فنل اکسیداز در طول تکامل مخروط ماده نشان می دهد که بیشینه فعالیت پلی فنل اکسیداز در مرحله اول نمو (سال اول) و بیشینه فعالیت پراکسیدازدر مرحله دوم نمو (سال دوم) صورت گرفته است. این نتایج نشان می دهند که آنزیم پراکسیداز و پلی فنل اکسیداز نقش های قابل توجهی در متابولیسم گیاهی از جمله رشد و نمو، فتوسنتز، تعادل هورمونی، اندام زایی و ریخت زایی، مقاومت در برابر شرایط حاد محیطی و ... دارند. با توجه به شباهت های ریختاری، تشریحی و بیوشیمیایی در هر سه پایه ارس (نر، ماده و نر- ماده)، جداسازی آنها براساس صفات متاثر از محیط (تک پایه یا دوپایه بودن و تعداد دانه در میوه) مورد تردید است. به همین جهت از نظر ترجیحی ارس های موجود در ایران را می توان براساس نام گذاری قدیمی در گونه excelsaJuniperus  قرار داد.

آنزیم, ارس, پروتئین, متابولیسم