بررسی سطوح حفره های زادآوری و وضعیت کمی نهالهای استقرار یافته در قطعه شاهد جنگلهای کلاردشت (طرح لنگا)

  • سال انتشار: 1383
  • محل انتشار: فصلنامه تحقیقات جنگل و صنوبر ایران، دوره: 12، شماره: 2
  • کد COI اختصاصی: JR_IJFPR-12-2_006
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 152
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

بهرام دلفان اباذری

دکترای جنگلداری از دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات / کارشناس ارشد سازمان جنگلها، مراتع و آبخیزداری کشور.

خسرو ثاقب طالبی

عضو هیات علمی موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع.

منوچهر نمیرانیان

دانشیار دانشکده منابع طبیعی دانشگاه تهران.

چکیده

از میان مناطق رویشی پنجگانه کشورتنها جنگلهای هیرکانی در شمال ایران هستند که با سطحی حدود ۹/۱میلیون هکتار جزء جنگلهای تولیدی بحساب می آیند که در طول سالیان گذشته در قالب طرحهای جنگلداری تحت مدیریت درآمده اند و بخشی از فرآورده های چوبی مورد نیاز کشور را تولید می کنند. تداوم تولید در جنگل به استقرار و تحول زادآوری طبیعی در آن وابسته است. جنگلهای شمال ایران چنانچه تحت دخالتهای بی جا و مخرب انسانی قرار نگیرند، خودبه خود به تجدید حیات قادر خواهند بود. روند استقرار تجدید حیات طبیعی در جنگل نسبتا کند و بطیی است. در جنگلهای طبیعی دخالت نشده راش در منطقه کلاردشت اساسا سه مرحله تحولی شامل: تخریب اولیه، (صعود و افزایش رشد) و اپتیمال قابل مشاهده است. شروع استقرار زادآوری به ایجاد حفره در تاج پوشش توده های جنگلی منوط است که این وضعیت زمانی به وجود می آید که در نتیجه کهولت سن و دیرزیستی درختان دچار ضعف فیزیولوژیکی شده و از وسعت تاج پوشش آنها کاسته می شود و یا در اثرعوامل طبیعی مانند باد، طوفان و صاعقه شکسته و یا می افتند و در نتیجه سبب ایجاد حفره هایی در سطح عرصه جنگل می گردد. اندازه سطح حفره هایی که بدون هیچ گونه دخالتی در توده های طبیعی ایجاد می شود و همچنین وضعیت کمی و کیفی و روند استقرار زادآوری در هر مرحله تحولی می تواند راهکار بسیار خوبی در مدیریت، طراحی و اجرای طرحهای جنگلداری داشته باشد که در نهایت به حصول یک زادآوری طبیعی مطلوب در جنگل منجر خواهد شد. بررسیهای به عمل آمده نشان داد که در توده های طبیعی دخالت نشده راش، بیشترین فروانی به حفره هایی مربوط است که حداقل ۲ اصله درخت افتاده داشته و به طور متوسط سطحی معادل ۵۵۲ متر مربع را شامل می شود و کمترین فراوانی مربوط به حفره هایی است که بیش از ۴ اصله درخت افتاده داشته و سطحی معادل ۱۲۰۰ تا۱۷۰۰ متر مربع را شامل می شود. در میان مراحل تحولی مختلف از نظر میزان زادآوری طبیعی بیشترین فراوانی به مرحله تحولی تخریب (فاز تجدید حیات) با ۱۷۶۰۰اصله در هکتار مربوط است و در مراحل تحولی بعدی از میزان تجدید حیات به شدت کاسته می گردد.

کلیدواژه ها

حفره, زادآوری طبیعی, تاج پوشش, مراحل تحولی

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.