مطالعه تطبیقی آجرکاری دوره سلجوقی با تکیه بر دو بنای مسجد مدرسه حیدریه و برج های خرقان شهر قزوین

  • سال انتشار: 1402
  • محل انتشار: فصلنامه مطالعات هنر و فرهنگ، دوره: 8، شماره: 3
  • کد COI اختصاصی: JR_ARTS-8-3_003
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 110
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

آناهیتا مقبلی

دانشیار ،گروه علمی هنر.دانشگاه پیام نور،تهران _ایران

نسرین فتحی نژاد

کارشناس ارشد پژوهش هنر

چکیده

از مهم ترین دوره های هنر اسلامی و معماری در ایران می توان به عصر سلجوقی اشاره کرد. این دوره از ابداعات تازه ای در تزئینات معماری از لحاظ شکل کارکرد و نحوه اجرا و مفاهیم مرتبط با آن و تاثیر هندسه در معماری شکل گرفته است. آجر که از بهترین مصالح ساختمانی است می توان از آن جهت فشار مشخص و همچنین مناسب ترین زمینه برای پوشش گچبری و کاشیکاری استفاده کرد، از طرفی اندازه آجرها متغیر بوده و به فراخور فضایی که می بایست پرکنند تغییر می کند. مطالعات و میراث ارزشمند تاریخی نمایانگر این است که این عنصر تزیینی در معماری سلجوقی بیشتر بچشم می خورد. با توجه به اهمیت این عنصر و کارکردهای آن در معماری دوره سلجوقی در این مقاله دو بنای آجر کاری شهر قزوین، برجهای دوقلوی خرقان و مسجد مدرسه حیدریه از نظر پلان، تزئینات، شکل آجرکاری مورد مطالعه و مقایسه تطبیقی قرار گرفت و پس از تحلیل داده های حاصل از مطالعات کتابخانه ای نتیجه گیری شد که هر دو بنا ضمن دارا بودن معماری اسلامی دوره سلجوقی بر اساس نوع کاربری بنا بر جنبه های خاصی از تزئینات تاکید بیشتری داشته است و این دو بنا جز بناهای آجرکاری بی نظیر دوران سلجوقی تلقی می گردند.

کلیدواژه ها

برج خرقان، مسجد مدرسه حیدریه، معماری، دوران سلجوقی.

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.