نقدی بر پنداره عدم تغلیظ دیه در موارد قتل خطایی در ماه های حرام

  • سال انتشار: 1400
  • محل انتشار: پژوهه های فقهی تا اجتهاد، دوره: 5، شماره: 10
  • کد COI اختصاصی: JR_TAEJ-5-10_006
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 33
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

محمد عربشاهی

دانش آموخته دکتری فقه جزایی دانشگاه علوم اسلامی رضوی و استاد سطوح عالی حوزه علمیه خراسان، و استاد مدعو دانشگاه رضوی،ایران، مشهد.

چکیده

این نوشتار به بررسی حکم مشهور فقها به دیه مغلظه (به معنای یک دیه و ثلث آن) در قتل خطا در ماه های حرام پرداخته و دیدگاه فاضل هندی و برخی پژوهشگران معاصر در این زمینه را به نقد می کشد. دسته دوم، با استناد به ادله ای چون: امضایی و موقتی بودن دیات، خدشه سندی و دلالی روایات، نبود سنت نبوی و روایات متواتر، مدرکی بودن اجماع، تنقیح مناط و نداشتن قصد هتک، اصل برائت و قاعده درا، حکم مشهور را به نقد کشیده اند. بحث حاضر به بررسی و نقد این ادله پرداخته و اشکالات این قول را بررسی نموده و به این نتیجه می رسد که ادله آن، از استحکام کافی برخوردار نیست. از سوی دیگر، با توجه به اطلاق روایات، تصریح روایات خاص و اجماع، تغلیظ دیه در موارد قتل خطایی در ماه های حرام، امری تعبدی و قابل اثبات و پذیرش است.

کلیدواژه ها

تغلیظ دیه, قتل خطایی, ماه های حرام, دیه, قصد هتک

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.