حامد بشیری - کارشناسی ارشد فلسفه علوم اجتماعی دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران
حمیدرضا پارسانیا - دانشیار دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران

هدف این پژوهش بررسی بنیان های کانتی روش شناسی علوم اجتماعی ماکس وبر است. این پژوهش سعی داشته با استفاده از روش شناسی بنیادین و تحلیل محتوای کیفی به این هدف نائل آید. ایمانول کانت در نقد عقل محض به دنبال یافتن شرایط معرفت علمی است. تحقیق کانت در واقع تحقیقی در پیش فرض های شناخت علمی یا شناخت از طبیعت می باشد. او به دنبال آن است تا شرایط ماتقدم و پیشینی که یک معرفت علمی را ممکن می کند، بررسی نماید. نقطه ی عزیمت ماکس وبر در روش شناسی علوم اجتماعی این بودکه این پرسش و مسئله ی کانتی را، به حیطه ی پدیده های اجتماعی و فرهنگی تعمیم داد. درواقع مسئله ی اصلی وبر در روش شناسی علوم اجتماعی نیز پرسش از شرایط حصول معرفت از حوزه های فرهنگ و اجتماع است. بر این اساس رسالت پژوهش حاضر، بازنمایی نقش فلسفه کانت و تفکرات برخاسته از آن در تکوین اندیشه های وبر جهت دست یابی به پاسخ برای مسئله ی فوق می باشد. این پژوهش نشان می دهد که چگونه بسیاری از عناصر اساسی روش شناسی وبر ازجمله حدود شناخت و ماهیت واقعیت اجتماعی ، آموزه ی ربط ارزشی، سنخ های ایده آل و... از فلسفه کانت اقتباس شده است.