وحیده رزم آهنگ - واحد تهران، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.
هادی کشمیری - واحد شیراز، دانشگاه آزاد اسلامی، شیراز، ایران. (نویسنده مسئول)

در سال های اخیر، زندگی در مجتمع های مسکونی را می توان یکی از مهم ترین تحولات در رابطه با سکونت برشمرد که به شکلی فراگیر تبدیل به فرم زیست و مسکن معاصر در شهرها شده است. در این راستا بحران های برآمده از آپارتمان نشینی مجموعه وسیعی از اختلالات روانی همچون: استرس، اضطراب، افسردگی و... را به وجود آورده است. پژوهش حاضر بر پایه ارزیابی و تحلیل میزان تاثیر مولفه های کالبدی محیطی بر سلامت روان انجام گرفته تا شاید نتایج آن راهگشایی برای طراحی فضاهای مسکونی سالم و رو به رشد باشد. قابل ذکر است جهت سنجش سلامت روان افراد، از پرسش نامه استاندارد GHQ-۱۲ استفاده شده و برای بررسی المان های محیطی، مولفه های کالبدی محیطی مدنظر قرارگرفته است. همچنین یک پرسشنامه محقق ساخت بر مبنای مولفه های موثر کالبدی محیطی تهیه شده که ۳۴۰ نفر از ساکنین مجتمع های مسکونی مختلف شیراز به آن پاسخ داده اند و نیز جهت انجام تحلیل و پردازش اطلاعات از نرم افزار SPSS استفاده شده است. یافته های پژوهش حاضر نشان می دهد که، محیط کالبدی مجتمع های مسکونی نقشی اساسی در کیفیت زندگی ساکنین و درنتیجه بیشترین تاثیر منفی بر سلامت روان ساکنان دارد؛ درنتیجه مشخص شده که رابطه قابل استنادی بین سلامت انسان و محیط کالبدی اطرافش وجود دارد و برای تامین سلامت روان ساکنین باید مولفه های کالبدی محیط های مسکونی مدنظر قرار گرفته و برای ارتقاء و رفع نقص آن ها طراحان تلاش نمایند.

سلامت روان، مجتمع مسکونی، محیط کالبدی، مسکن، مولفه های محیطی.