محمد متینی زاد - استادیار پژوهش، موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور
مصطفی خوشنویس - مربی پژوهشی، موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور
مریم تیموری - مربی پژوهشی، موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور
محمدحسن قاسمی - کارشناس ارشد، موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور

بررسی آنزیم های خاک روش متداولی است که به طور گسترده برای سنجش فرآیندهایی که در چرخه های مواد غذایی خاک روی می دهد استفاده می شود. فعالیت آنزیم های خاک به اثرات تخریبی انسان و طبیعت حساس بوده و اندازه گیری فعالیت های گروهی آنها می تواند ارزیابی معتبری از پاسخ متابولیک خاک به روشهای مدیریتی و تنش های محیطی را فراهم کند. این تحقیق در چهار رویشگاه ارس ایران شامل لاین (استان خراسان)، چهارباغ (استان گلستان)، کندرق (استان اردبیل) و چهارطاق اردل (استان چهارمحال و بختیاری) انجام شد. از عمق ۲۰-۰ سانتی متری خاک نمونه برداری شد. سه آنزیم اسید فسفاتاز، آلکالین فسفاتاز و دهیدروژناز در بهار و پاییز ۱۳۸۷ و در زیر و بیرون تاج پوشش با استفاده از واکنش با سوبسترا و با اسپکتروفتومتر سنجش شدند. نتایج نشان داد که فعالیت آنزیم های بررسی شده در کلیه رویشگاه ها در زیر تاج پوشش درختان ارس بیشتر از بیرون تاج پوشش است که نشان می دهد زیر تاج پوشش محیط غنی تری به لحاظ فعالیت میکروارگانیسم های خاک و گسترش ریشه های ارس است. یافته ها همچنین نشان می دهد که آنزیم های خاک در فصل بهار فعالیت بیشتری در مقایسه با اوایل پاییز داشته و تحت تاثیر دوره خشکی و گرمای تابستانه از فعالیت میکروارگانیسم ها کاسته شده است. این تحقیق نشان داد که آنزیم های خاک تحت تاثیر فرآیندهای اقلیمی و پوشش گیاهی می توانند شاخص های مناسبی برای ارزیابی اکوسیستم خاک باشند.

بیولوژی خاک, اسید فسفاتاز, آلکالین فسفاتاز, دهیدروژناز, ارس, فصل, تاج پوشش