جواد اسحاقی راد - دانشیار، دانشگاه ارومیه
فوزیه سلیمانی - کارشناسی ارشد جنگلداری، دانشگاه ارومیه
یحیی خداکرمی - پژوهشگر، مرکز تحقیقات استان کرمانشاه

هدف این پژوهش ارزیابی اثر حاشیه ای ناشی از قطعه قطعه شدن جنگل بر ترکیب و پراکنش گونه های گیاهی در جنگل های بلوط کرمانشاه بود. سه قطعه جنگلی با جهت جنوبی از جنگل های بلوط با شرایط مشابه از نظر شیب و ارتفاع از سطح دریا انتخاب و در هر قطعه در فاصله های صفر، ۲۵، ۵۰ ،۱۰۰ و۱۵۰ متری بااستفاده از سه ترانسکت که در فاصله های ۲۰۰ متری از هم قرار گرفتند (درمجموع ۴۵ نقطه) اقدام به نمونه برداری از پوشش گیاهی شد. برای گروه بندی و بررسی روند تغییرات پوشش گیاهی در قطعات مختلف، از روش های آنالیز خوشه ای و آنالیز تطبیقی قوس گیری شده و برای تعیین گونه های شاخص هر گروه از تجزیه وتحلیل گونه های معرف به همراه آزمون مونت کارلو استفاده شد. نتایج فلوریستیک نشان داد که در منطقه موردمطالعه ۱۱۵ تاکسون گیاهی متعلق به ۹۱ جنس و ۲۵ تیره وجود دارد. سه گروه شامل گروه قطعات نمونه حاشیه جنگل (صفر و ۲۵ متری)، گروه قطعات نمونه میانی (۵۰ متری) و گروه قطعات نمونه عمق جنگل (۱۰۰ و ۱۵۰ متری) تفکیک شد. گونه های شاخص گروه حاشیه Alopecurus myosuroides, Alyssum menicoides, Euphorbia cheiradenia, Gundelia tournefortii, Lactucaserriola, Silene conoidea, Tragopogon longirostris,Verbascum pseudo-digitalis وTrifoliumrepens، گونه های شاخص گروه میانه Aegilops umbellulata, Bunium paucifolium,Erodium cicutarium, Eremopoa persica, Lens orientalis,Trigonellamonantha, Vulpia myuros و گونه های شاخص گروه عمق جنگلBoissiera squarrosa, Callipeltis cucularia, Chardiniaorientalis, Crupina crupinastrum,Pterocephalus plumosus, Scandix pecien-veneris,Stipa barbata بودند.

ترانسکت, ترکیب گونه ای, حاشیه جنگل, قطعات جنگلی, قطعه قطعه شدن