راضیه شریف پور لاتونی - کارشناس ارشد جنگل داری، دانشکده منابع طبیعی و علوم زمین، دانشگاه شهرکرد
علی جعفری - استادیار، دانشکده منابع طبیعی و علوم زمین، دانشگاه شهرکرد
حسن جهانبازی گوجانی - استادیار پژوهش، بخش تحقیقات منابع طبیعی، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان چهارمحال و بختیاری
یوسف عسکری - دانشجوی دکتری، دانشکده منابع طبیعی و علوم زمین، دانشگاه شهرکرد

یکی از مهمترین گونه­ های درختچه ای زاگرس که دارای ارزش بهره­ برداری به­ عنوان محصول فرعی می­ باشد، وامچک (Amygdalus arabica Olivier) است. پژوهش پیش رو در جنگل­ های منطقه کره ­­بس چهارمحال و بختیاری با نمونه­ برداری از پایه­ های سالم با بذر­دهی کافی در هشت طبقه قطری تاج از نیم تا چهار متر و به صورت تصادفی انجام شد. برای بررسی اثر جهت جغرافیایی بر تولید بذر، نمونه­ ها از دو جهت اصلی رویشگاه یعنی شمالی و جنوبی به طور جداگانه جمع­ آوری شدند. در هر طبقه قطری تعداد پنج اصله درختچه انتخاب شد و ضمن ثبت ویژگی های کمی و کیفی شامل دو قطر عمود بر هم تاج، ارتفاع، تعداد جست و قطر قطورترین جست در محل بن، تمامی بذر تولیدی جمع­آوری و برای اندازه­ گیری شاخص­ های اندازه و وزن بذر به آزمایشگاه منتقل شد. پس از آزمون نرمال­ بودن داده ­ها، برای تجزیه وتحلیل داده ها شامل ویژگی های رویشی درختچه، میزان تولید و اندازه بذر و رابطه بین جهت جغرافیایی و طبقه قطری تاج از تجزیه واریانس داده­ ها با نرم ­افزار آماری SAS استفاده شد و مقایسه میانگین ­ها با آزمون دانکن انجام شد. نتایج نشان داد که رابطه طبقه قطری تاج با قطر قطورترین جست، ارتفاع درخت و میزان تولید بذر در سطح اطمینان ۹۹ درصد معنی­ دار است. پتانسیل تولید بذر بادام در کل رویشگاه ۱۲/۴ تن در سال برآورد شد. درمجموع می توان گفت درآمد به دست آمده از تولید بذر می ­تواند نقش موثری در امرار معاش افراد محلی داشته باشد.

جهت جغرافیایی, چهارمحال و بختیاری, محصول فرعی, وامچک