فرضعلی ولی زاده - کارشناس ارشد مهندسی جنگل، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، ساری، ایران
مجید لطفعلیان - دانشیار، گروه جنگل داری، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، ساری، ایران
حسن اکبری - استادیار، گروه جنگل داری، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، ساری، ایران
علی اکبر رفیعی - کارشناس ارشد جنگل داری، شرکت چوب و کاغذ مازندران، ساری، ایران

بهره برداری از جنگل به عنوان نیازی بیولوژیک، عملی ضروری و در عین حال عاقلانه و اقتصادی است، اما این کار صدماتی را به جنگل و زادآوری درختان وارد می کند. بهره برداری هم به طور سنتی و هم به طور مکانیزه به منظور برداشت و حمل و نقل چوب از جنگل های شمال انجام می شود. در پژوهش پیش رو، در دو بخش به بررسی میزان خسارت وارد بر زادآوری در اثر چوبکشی با قاطر (سنتی) و اسکیدر (مکانیزه) و مقایسه این دو روش پرداخته شد. پژوهش پیش رو در پارسل چهار سری لالا مربوط به شرکت چوب و کاغذ مازندران انجام شد. شیوه جنگل شناسی اعمال شده تک گزینی بود و روش آماربرداری منظم- تصادفی با قطعات نمونه دایره ای شکل یک آری برای بررسی صدمات زادآوری در دو مرحله پیش و پس از چوبکشی استفاده شد. نتایج نشان داد که در عملیات قطع و تبدیل درختان به ۲/۳۸ درصد از زادآوری و پس از عملیات چوبکشی به ۸/۵۶ درصد از زادآوری آسیب وارد شده است. در پژوهش پیش رو مشخص شد که صدمات چوبکشی مکانیزه بر نهال، شل و خال به ترتیب ۱۰/۶۷، ۷/۴۶ و ۱/۷۸ درصد بود، درحالی که صدمات چوبکشی سنتی به نهال، شل و خال به ترتیب ۹/۲، ۹/۱۱ و ۶/۵۸ درصد بود. همچنین صدمات وارد بر کل زادآوری در بخش چوبکشی مکانیزه ۹۳/۷ درصد و در بخش چوبکشی سنتی نه درصد بود که به استناد نتایج آزمون t جفتی، صدمات چوبکشی مکانیزه و سنتی در دو بخش پارسل اختلاف معنی داری با یکدیگر نداشتند.

چوبکشی سنتی, چوبکشی مکانیزه, خسارت زادآوری, سری لالا