سکینه شالی بر - Chabahr Maritime University
پروین صادقی - Chabahr Maritime University
حسن مروتی - University of Tehran
امید کوهکن - Chabahr Maritime University

استفاده گسترده از نانوذرات اکسید فلزی، نگرانی در مورد تاثیر آن ها بر سلامت انسان و موجودات آبزی را افزایش داده است. هدف از مطالعه حاضر تعیین اثرات نانوذرات اکسید آهن (FeO) و جلبک Spirulina platensis بر آبشش ماهی کفال خاکستری (Mugil cephalus) در طی سه بازه زمانی ۳، ۱۴ و ۲۸ روزه و چهار گروه (اول یا شاهد (بدون نانوذره اکسید آهن و جلبک)، دوم (۱۵ میلی‎گرم بر کیلوگرم نانوذرات اکسید آهن)، سوم (۳۰۰ میلی‎گرم بر کیلوگرم عصاره جلبک) و چهارم (۱۵ میلی‎گرم بر کیلوگرم نانوذرات اکسید آهن و ۳۰۰ میلی‎گرم بر کیلوگرم عصاره جلبک) بود. بدین منظور ۷۲ قطعه ماهی کفال خاکستری تهیه و پس از طی دوره سازگاری و انجام مراحل آزمایش در گروه ها و دوره های زمانی ذکر شده، از آبشش هر ماهی لام بافتی تهیه شد. عارضه های بافتی شامل هایپرپلازی، پرخونی، کوتاهی تیغه ثانویه، همجوشی تیغه های ثانویه، بدشکلی تیغه ها، جداشدگی اپیتلیال و چماقی شدن تیغه ها بودند. گروه چهارم در هر سه دوره زمانی دارای بیشترین عارضه بود و بعد از آن به ترتیب گروه های دوم و سوم قرار داشتند. گذشت زمان باعث شدت عارضه‎های بافتی شده بود و در روز ۲۸ بیشترین تعداد عارضه مشاهده شد. همچنین، جلبک تاثیری در کاهش عارضه‎های بافتی در ماهی نداشت بلکه باعث عارضه بافتی اما با شدت کمتری نسبت به نانوذره اکسید آهن شده بود. بر اساس نتایج، نانوذرات اکسید آهن می توانند به مرور زمان سلامت ماهی را به خطر بیندازند. بنابراین، مطالعات بیشتری برای ارزیابی اثرات سمی بالقوه آن نیاز است

Tissue, Iron oxide, Gray mullet, Nanoparticles, Histopathologic, بافت, اکسید آهن, کفال خاکستری, نانوذرات, هیستوپاتولوژیک