بررسی سرمایه گذاری تجار در حوزه قنات و چالش های آن در مشهد دوره قاجار و پهلوی
- سال انتشار: 1402
- محل انتشار: پژوهشنامه مطالعات اسنادی و آرشیوی، دوره: 2، شماره: 1
- کد COI اختصاصی: JR_DOCS-2-1_005
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 229
نویسندگان
استادیار، گروه تاریخ، دانشکده ادبیات، دانشگاه بیرجند، ایران
چکیده
مشهد به دلیل موقعیت جغرافیایی و اقتصادی در دوره قاجار موردتوجه تجار شهرهای مختلف قرار گرفت؛ تجاری که در این شهر موثر بر سرمایهگذاریها بودند. برخی از آنان با وجود تاجرپیشگی به زمین داری و قناتداری گرایش پیدا کردند. بعضی نیز در حوزه قناتهای شهری به سرمایهگذاری پرداختند. این پژوهش درصدد است نشان دهد علل و چالشهای سرمایهگذاری تجار در حوزه قناتهای مشهد چه بود و سرمایه گذاری تجار در حوزه قنات در چه زمانی، توسط کدام یک از تجار و در کدام قناتها صورت گرفت؟ یافتههای پژوهش نشان می دهد تجار به خاطر ارزش اقتصادی آب در مشهد از اواخر دوره قاجار در قناتهای شهری سرمایهگذاری کردند. حاج عبدالرحیم صراف، مشهدی عبدالله تاجرباشی، علی درودی، حاجی آقا نبویان و حاجی محمود هراتی مهم ترین سرمایهگذاران حوزه قناتهای شهری بودند که در قنات گل خطمی، آب میرزا، مسجد گوهرشاد، سلسبیل، آب منبع و درویش بیگ به سرمایهگذاری پرداختند. خشکسالیهای مشهد پس از ۱۳۲۵ش، جایگزینی چاه عمیق و لزوم استفاده از آب سالم باعث رکود قناتداری و کاهش سرمایهگذاری در این زمینه شد و بیشتر مالکان خصوصی سهامشان را به آستان قدس رضوی فروختند. این پژوهش با تکیه بر اسناد آستان قدس رضوی و مطبوعات خراسان به شکل توصیفی-تحلیلی انجام شده است.کلیدواژه ها
مشهد, قنات, سرمایه گذاری, تجار, مالکیت خصوصی, آستان قدس رضویاطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.