فضیلت گرایی از دیدگاه امام علی (ع) در نهج البلاغه

  • سال انتشار: 1399
  • محل انتشار: فصلنامه پژوهش های اعتقادی کلامی، دوره: 10، شماره: 4
  • کد COI اختصاصی: JR_KALAM-10-4_005
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 102
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

مریم خاتمی

دانشگاه ادیان و مذاهب، قم

چکیده

اساسی ترین پرسش اخلاق این است که: "چه کاری خوب است؟". سه پاسخ بنیادین به این پرسش در سه مکتب وظیفه گرا، نتیجه گرا و اخلاق فضیلت طبقه بندی شده است. از میان این سه گونه ی اخلاق، اخلاق فضیلت در دوره مدرنیسم مورد توجه پژوهشگران و اندیشمندان اسلامی و غیراسلامی بوده و به عنوان یک دیدگاهی فراتر از دو دیدگاه رایج (وظیفهگرا و نتیجهگرا)، مورد تدقیق دقیق قرار گرفته است؛ می توان گفت اخلاق فضیلت نظریه ای غالب نزد امام علی(ع) و عارفان است. برای مثال آنجا که امام (ع) در نهج البلاغه، حکمت ۳۲ نقل شده: " فاعل الخیر خیر منه، و فاعل الشر شر منه (شهیدی،۱۳۷۸، ص۱۲۲). و نیز در حکمت ۱۹۸"و چون گفته ی خوارج را شنید که حکومت جز از آن خدا نیست، فرمود: سخن حقی است که بدان باطلی را خواهند . (شهیدی،۱۳۷۸،ص۴۲۰). که مصداق اخلاق فضیلت می باشد. در این نوشتار تحقیقی شاخصه های فضیلت گرایی با بخشی از نظام اخلاقی نهج البلاغه مقایسه و فضیلت گرایی از منظر آن حضرت مورد بررسی قرار گرفته است. در نهایت مشخص گردید وظیفه گرایی و نتیجه گرایی آن حضرت با آنچه در فلسفه مدرن شناخته می شود متفاوت است و از گفته های ایشان چنین استتناج می گردد که رویکرد اخلاق فضیلت گرا به نظر ایشان نزدیک تر است.

کلیدواژه ها

امام علی(ع)، نهجالبلاغه، اخلاق، اخلاق فضیلت، عامل اخلاقی.

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.