عقلانیت باور دینی از نگاه برون گرایان

  • سال انتشار: 1382
  • محل انتشار: پژوهشنامه فلسفه دین، دوره: 1، شماره: 1
  • کد COI اختصاصی: JR_JPRR-1-1_001
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 52
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

محمد علی مبینی

دانشجوی دکتری کلام، مرکز تربیت مدرس دانشگاه قم، ایران

چکیده

دفاع از عقلانیت باور دینی در طول تاریخ، بسته به نوع رویکردهای فلسفی و معرفتی حاکم بر اندیشه ی بشر، رنگ‎های مختلفی به خود گرفته و انواع گوناگونی پیدا کرده است. بسط و توسعه ی برون‎گرایی در معرفت‎شناسی معاصر، سبب شده است تا عده‎ای از اندیشمندان دینی، که در باب معرفت، دیدگاهی برون‎گرایانه اتخاذ کرده‎اند، نگاهی جدید به باورهای دینی بیندازند و عقلانیت آن را از نگاهی برون‎گرایانه به اثبات رسانند. در این نگاه برون‎گرایانه، نقش استدلال در توجیه باور دینی تضعیف می‎شود و استدلال‎مداری حاکم در الهیات طبیعی و قرینه‎گرایی کسانی مانند لاک و دکارت انکار می‎شود. باور دینی در این نگاه می‎تواند بدون ابتنا بر هر گونه استدلالی، عقلانی و موجه باشد. به بیان دیگر، باور دینی در زمره ی باورهای پایه قرار می‎گیرد. تجربه‎گرایی آلستون و ادعای واقعا پایه بودن باور دینی از سوی پلنتینگا هر دو ناشی از برون‎گرایی آن ها در مساله ی معرفت است. به طور کلی می‎توان گفت ظهور مکتب معرفت‎شناسی اصلاح‎شده در اندیشه ی دینی، هم زمان با ظهور یا احیاء برون‎گرایی در معرفت‎شناسی معاصر بوده است و از آن بسیار مایه می‎گیرد.

کلیدواژه ها

عقلانیت, باور دینی, معرفت, معرفت‎شناسی اصلاح‎شده, درون‎گرایی, برون‎گرایی, وظیفه‎گرایی, قرینه‎گرایی, مبناگرایی

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.