شبیه‎سازی عملکرد و زیست‎توده کینوا تحت مدیریت‎های مختلف زراعی با استفاده از مدل AquaCrop

  • سال انتشار: 1402
  • محل انتشار: دوفصلنامه تحقیقات علوم زراعی در مناطق خشک، دوره: 5، شماره: 2
  • کد COI اختصاصی: JR_CSR-5-2_008
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 67
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

مهرنوش گلابی

گروه زراعت، واحد اهواز، دانشگاه آزاد اسلامی، اهواز، ایران

شهرام لک

گروه زراعت، واحد اهواز، دانشگاه آزاد اسلامی، اهواز، ایران

عبدالعلی گیلانی

بخش تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، مرکز تحقیقات، آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان خوزستان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، اهواز، ایران

مجتبی علوی فاضل

گروه زراعت، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

اصلان اگدرنژاد

گروه علوم و مهندسی آب، واحد اهواز، دانشگاه آزاد اسلامی، اهواز، ایران

چکیده

در این پژوهش با توجه به‎هزینه‎بر بودن آزمایش‎های مزرعه‎ای، از مدل AquaCrop برای شبیه‎سازی اثر عواملی نظیر روش کاشت، زمان کاشت و رقم مورد استفاده بر عملکرد و زیست‎توده کینوا استفاده شد. به‎منظور ارزیابی این مدل گیاهی، طرح تحقیقاتی در سال‎های زراعی ۹۸-۱۳۹۷ و ۹۹-۱۳۹۸، در اهواز اجرا شد. تیمارهای آزمایش شامل تاریخ کاشت به عنوان فاکتور اصلی در چهار زمان (T۱: ۳۰ مهر، T۲: ۱۰ آبان، T۳: ۲۰ آبان و T۴: ۳۰ آبان)، فاکتور فرعی روش کاشت به دو صورت (R۱: نشاکاری و R۲: مستقیم) و فاکتور فرعی فرعی ارقام (C۱: گیزا، C۲: کیو۲۶ و C۳: تیتیکاکا) بود. خطای مدل AquaCrop برای شبیه‎سازی عملکرد کینوا در تاریخ‎های T۱، T۲، T۳ و T۴ به‎ترتیب ۲۲۱/۹، ۱۶۱/۸، ۱۰۳/۸ و ۱۰۱/۸ کیلوگرم بر هکتار بود. خطای شبیه‎سازی این مدل برای شبیه‎سازی زیست‎توده در تاریخ‎های اشاره شده به‎ترتیب ۶۸۹/۱، ۶۶۲/۹، ۶۳۳/۴ و ۶۳۳/۸ کیلوگرم بر هکتار بود. خطای مدل AquaCrop برای شبیه‎سازی عملکرد و زیست‎توده در کشت مستقیم به‎ترتیب ۷۸/۵ و ۳۵/۰ درصد بود. کمترین خطای شبیه‎سازی عملکرد و زیست‎توده در رقم تیتیکاکا مشاهده‎شد. خطای شبیه‎سازی عملکرد رقم کیو۲۶ و زیست‎توده گیزا بیشتر از سایر ارقام بود. با این وجود اختلاف خطا در شبیه‎سازی عملکرد و زیست‎توده‎ رقم‎های مختلف حداکثر ۱۷/۵ و ۵/۳ درصد به‎دست آمد که قابل چشم‎پوشی است. در حالت کلی، کارایی مدل AquaCrop مطلوب (EF> ۰.۹۰ و d> ۰.۹۰) و دقت آن عالی (NRMSE< ۰.۱) تعیین شد. براساس نتایج، کاربرد این مدل گیاهی برای شبیه‎سازی کینوا پیشنهاد می‎شود گرچه خطای آن برای کشت مستقیم در اواسط و انتهای آبان کمتر از سایر شرایط است.

کلیدواژه ها

تاریخ کاشت, کاشت نشایی, مدل آب-محور, مدل‎سازی گیاهی

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.