علیرضا اردکانی - دانشجوی دکتری مهندسی عمران- مکانیک خاک و پی، دانشگاه تربیت مدرس
محمود یزدانی - ۲- استادیار دانشکده مهندسی عمران و محیط زیست، دانشگاه تربیت مدرس

مجموعه ای از ویژگی های قابل توجه، سبب گسترش کاربردهای سبک دانه های مصنوعی شده است. با توجه به کاربرد آن ها در صنایع مختلف، تعیین خواص مکانیکی این نوع سنگ دانه ها اهمیت ویژه ای دارد. به لحاظ عدم وجود سنگ مادر، تعیین ویژگی های مکانیکی سبک دانه های مصنوعی دارای پیچیدگی های ویژه ای می باشد. در حال حاضر رس منبسط شده یا لیکا تنها نوع سبک دانه صنعتی مورد استفاده در بتن سازه ای است که در کشور ما با وزن مخصوص های مختلف تولید می شود. لیکای با مقاومت بیشتر نسبت به لیکا های متداول، اصطلاحا لیکای سازه ای خوانده می شود و قابلیت استفاده از آن در تولید بتن سازه ای بیشتر است. در این تحقیق به منظور تعیین اثر اندازه بر وزن مخصوص، جذب آب، مقاومت در برابر ساییدگی، ضربه و بار فشاری، آزمایش های مختلف بر روی چهار اندازه از لیکای سازه ای که در شرایط یکسان تولید شده اند، انجام شده است. همچنین، از آنجایی که استانداردی برای تعیین مستقیم مدول ارتجاعی این سبک دانه ها وجود ندارد، از ترکیب روش آزمایشگاهی و تئوری مواد مرکب برای تخمین این پارامتر استفاده شده است. بدین منظور با ترکیب سبک دانه ها و ملات ماسه سیمان و ساخت نمونه هایی استوانه ای با قطر ۱۵ و ارتفاع ۳۰ سانتیمتر از مواد مرکب با درصد حجمی۳۰ و۴۰ درصد از سبک دانه ها، مشخصات ارتجاعی ماتریس و ماده مرکب تعیین شده است. سپس توسط روش دیفرانسیلی و با استفاده از مشخصات ارتجاعی ماده مرکب و ماتریس، مدول ارتجاعی سبک دانه ها تعیین شده است. نتایج آزمایش ها حاکی از تاثیر قابل توجه قطر دانه ها بر مشخصات مکانیکی مصالح، با وجود شرایط یکسان تولید است. با توجه به آزمایش های غیرمستقیم با افزایش قطر، میزان مقاومت و مدول ارتجاعی دانه ها روند کاهشی دارد.

سبک دانه سازه ای, قطر دانه, مشخصات مکانیکی, مدول ارتجاعی, روش دیفرانسیلی