بررسی غلظت عناصر بالقوه سمناک در چشمه های گرمابی (سنگان و تفتان) و معمولی دامنه های تفتان

  • سال انتشار: 1391
  • محل انتشار: سی و یکمین همایش علوم زمین
  • کد COI اختصاصی: GSI31_439
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 856
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

کاظم قریشی نیا

دانشجوی کارشناسی ارشد زمین شناسی اقتصادی، دانشگاه خوارزمی

عطا شاکری

عضو هیات علمی گروه زمین شناسی، دانشگاه خوارزمی

حسین نجم الدینی

فوق لیسانس زمین شناسی زیست محیطی

علی اصغر دهواری

کارشناس ارشد شرکت آب منطقه ای سیستان و بلوچستان

چکیده

ویژگی های زمین شیمیایی و غلظت عناصر بالقوه سمناک چشمه های گرمابی و سرد اسیدی دامنه های شمالی و جنوبی کوه تفتان در جنوب شرق ایران مورد بررسی قرار گرفت. کمینه و بیشنه مقدار هدایت الکتریکی چشمه ها ۵۶۵ تا ٣٣۴٨٠ میکروزیمنس بر سانتی متر و pH 1/2 تا 7 اندازه گیری شدند. تغییرات نسبت SO4/Cl بر روی دیاگرام 3Cl-SO4-HCO و نسبت B/Cl همراه با بالا بودن غلظت ،Sr ،Rb ،Cs ،B ،Li ،SO4 ،Na ،Cl در ارتباط بودن چشمه ها گرمابی سنگان و تفتان را با آب های ولکانیکی تأیید می کند. میانگین غلظت عناصر سنگین و بالقوه سمناک آهن، آرسنیک، وانادیم، سرب، روی، کرم، نیکل، کبالت، مس و کادمیم برای نمونه های آب چشمه های گرمابی و اسیدی کاهش غلظت از آهن به کادمیم را نشان می دهد. بیشنه غلظت این عناصر به ترتیب 63510 ، 3784 ، 2777 ، 1495 ، 1014 ، 411 ، 273 ، 61 ، 60/6 و 24 میکروگرم بر لیتر اندازه گیری شدند. کیفیت آب چشمه های اسیدی و گرمابی برای مصارف شرب، بهداشتی و کشاورزی بسیار نامناسب می باشد. تجزیه دو نمونه رسوب چشمه های گرمابی سنگان و تفتان نشان دهنده غنی شدگی بالای عناصر سنگین و بالقوه سمناک آهن، آرسنیک، سرب، روی و نیکل به ترتیب با غلظت 38200 ، 108/7 ، 25/59 ، 107 و 10/35 میلی گرم بر کیلوگرم است. عناصر مولیبدن، مس، وانادیم و کروم غنی شدگی کمتری را نشان می دهند. غلظت بالای عناصر سمناک در این چشمه ها ممکن است در صورت استفاده شرب، بهداشتی و کشاورزی مشکلات جدی برای سلامت انسان بوجود آورد. از طرفی رها سازی این عناصر بوسیله جریان آب سطحی در نتیجه عبور از مناطق دگرسانی و چرخش عمیق آب چشمه های گرمابی در حوزه آبریز تفتان می تواند یک تهدید و خطر جدی برای آبخوانهای خاش و پشتکوه در نظر گرفته شود، که تامین کننده آب شرب و کشاورزی منطقه می باشند.

کلیدواژه ها

کوه تفتان، چشمه های گرمابی، عناصر بالقوه سمناک

مقالات مرتبط جدید

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.