فائزه فیروزه - دانشجوی دکتری جنگل شناسی و اکولوژی جنگل، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران، کرج
انوشیروان شیروانی - دانشیار گروه جنگلداری و اقتصاد جنگل، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران، کرج
حسن عسکری - استاد بخش تحقیقات کنترل بیولوژیک، موسسه تحقیقات گیاه پزشکی کشور، سازمان تحقیقات، ترویج و آموزش کشاورزی، تهران
حسین گلدانساز - دانشیار گروه گیاه پزشکی دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران، کرج
شهاب منظری - استادیار بخش تحقیقات رده بندی حشرات، موسسه تحقیقات گیاه پزشکی کشور، سازمان تحقیقات، ترویج و آموزش کشاورزی، تهران
بابک جلیل پور - دانشجوی دکتری جنگل شناسی و اکولوژی دانشگاه دولتی جنگل مسکو، مسکو

به منظور بررسی تاثیر برخی عوامل محیطی بر تراکم شپشک سفید راش بر درختان راش، پس از جنگل گردشی های اولیه، سطحی معادل ۱۰ هکتار راش ممرزستان آلوده در سه دامنه ارتفاعی پایین بند، میان بند و بالابند جنگل خیرود تعیین شد. در هر دامنه ارتفاعی، ۱۲ پایه آلوده به این حشره به صورت تصادفی تعیین و مشخصات آنها یادداشت شد. تاثیر زبری پوست درختان راش و جهت های تنه درخت و ارتفاع از سطح زمین بر تراکم شپشک سفید راش و طول آلودگی درختان مناطق مورد مطالعه با استفاده از تحلیل ناپارامتری و آزمون کروسکال والیس و فریدمن تعیین شد. براساس نتایج به دست آمده، راش های با پوست زبر و شیارهای عمیق با میانگین ۵/۵ بیشترین شدت تراکم شپشک را به خود اختصاص دادند. تراکم این شپشک در جهت شمال و شرق تنه درختان راش به طور معنی داری بیش از تراکم آن در جهت جنوب و غرب تنه بود. بیشترین شدت تراکم شپشک سفید راش با میانگین ۴/۴ در ارتفاع ۵/۲ متری تنه مشاهده شد. با افزایش ارتفاع از سطح دریا درصد فراوانی پایه های آلوده ابتدا از ۸/۲۳ درصد به ۳/۲۸ درصد افزایش و سپس به ۴/۱۵ درصد کاهش یافت. تراکم شپشک راش در بالابند با ۳۰ درصد تراکم شدید و طول آلودگی درختان راش با میانگین ۳۵/۵ و ۵/۷ متر به ترتیب در میان بند و بالابند بیشتر بود. براساس نتایج می توان اظهار کرد طبقه قطری ۶۰-۴۰ سانتی متر با ۳۶ درصد فراوانی آلودگی و ۳۸ درصد تراکم شدید شپشک، بهترین قطر برای تشکیل کلونی شپشک سفید راش در این منطقه است.

ارتفاع تنه, جنگل خیرود, جهت تنه درخت, زبری پوست, شپشک سفید پنبه ای راش