پژمان ایمانی - دانشجوی دکتری مهندسی جنگل دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، ساری
مجید لطفعلیان - دانشیار گروه جنگلداری دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، ساری
آیدین پارساخو - استادیار گروه جنگلداری دانشکده علوم جنگل، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، گرگان
رامین نقدی - استاد گروه جنگلداری دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه گیلان، گیلان

خروج چوب توسط اسکیدر ممکن است سبب کوبیدگی، ایجاد شیارهای عمیق و فرسایش خاک شود. از این رو برای احیا و بازیابی خصوصیات فیزیکی خاک مسیرهای چوبکشی، باید تیمارهای اصلاحی انجام گیرد. در این تحقیق عملکرد چهار نوع تیمار اصلاح کوبیدگی خاک روی مسیرهای چوبکشی یکساله، در دو کلاسه شیب کم (۲۰-۰) و شیب زیاد (بیش از ۲۰) با پنج تکرار مطالعه شد. ۳۶۰ نمونه خاک که نیمی از آنها پیش از اعمال تیمارها و نیمی دیگر یک سال بعد از اعمال تیمارها جمع آوری شده بود تجزیه و تحلیل شد تا اثر اصلاحی تیمارها سنجیده شود. نتایج نشان داد که در کلاسه شیب کمتر از ۲۰ درصد، وزن مخصوص ظاهری و درصد پوکی خاک در قطعات نمونه با تیمار اصلاحی در مقایسه با تیمار شاهد عرصه جنگل اختلاف معنی داری داشت. تیمارهای شیار قائم، شیار مورب و مازاد مقطوعات با تیمار شاهد مسیر چوبکشی اختلاف معنی داری نداشت و فقط استفاده از تیمار مرکب، سبب کاهش معنی دار وزن مخصوص ظاهری و افزایش درصد پوکی خاک نسبت به تیمار شاهد مسیر چوبکشی شد. در کلاسه شیب بیشتر از ۲۰ درصد، همه تیمارهای اصلاحی خاک با تیمار شاهد عرصه جنگل اختلاف معنی دار داشتند، اما در مقایسه با تیمار شاهد مسیر چوبکشی هیچ کدام از تیمارهای نامبرده نتوانست اختلاف معنی داری ایجاد کند. از بین تیمارهای بررسی شده در تحقیق حاضر، تیمار مرکب بهترین کارایی را در بازیابی خصوصیات فیزیکی خاک در دو کلاسه شیب کمتر و بیشتر از ۲۰ درصد نشان داد.

درصد پوکی, شیار قائم, مازاد مقطوعات, مسیر چوبکشی, وزن مخصوص ظاهری