تنوع ریختی برگ و صفات جوانه زنی بذر تیس (Sorbus aucuparia L.) در جنگل هیرکانی

  • سال انتشار: 1400
  • محل انتشار: مجله جنگل ایران، دوره: 13، شماره: 1
  • کد COI اختصاصی: JR_IJF-13-1_002
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 79
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

شهلا رئیسی

دانشجوی دکتری گروه جنگلداری، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تربیت مدرس

حامد یوسف زاده

دانشیار گرایش تنوع زیستی، گروه محیط زیست، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تربیت مدرس

غلامعلی جلالی

دانشیار بازنشسته گروه جنگلداری، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تربیت مدرس

امید اسماعیل زاده

استادیار گروه جنگلداری، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تربیت مدرس

چکیده

تیس درختی است با پراکنش بسیار محدود و در مرز بالای درختی جنگل های شمال کشور پراکنش دارد. در این تحقیق، هفت رویشگاه تیس از شرق به غرب جنگل هیرکانی شناسایی و رفتار جوانه زنی بذر و تنوع در صفات ریختی برگ ارزیابی شد. آنالیز چندمتغیره نشان داد که جمعیت های تحت بررسی از نظر صفات ریختی تحت مطالعه از یکدیگر متمایز نشده اند و تنها برخی از پایه های رویشگاه اندبیل به دلیل داشتن تفاوت معنی دار در قاعده برگ، از درختان دیگر متمایز شدند. نتایج درصد جوانه زنی نشان داد که در تیمار سرد و تیمار ترکیبی سرد و گرم، جوانه زنی بعد از حدود ۷۰ هفته، به حدود ۱۰۰ درصد رسید. سرعت جوانه زنی در تیمار سرد، در هفته ۵۵ به اوج خود رسید و حدود ۹۰ درصد بذور در این تیمار در هفته ۵۵ جوانه زدند. در تیمار ترکیبی گرم و سرد، قبل از هفته ۵۰، سرعت جوانه زنی به حداکثر خود و با درصد جوانه زنی تجمعی به حدود ۴۰ درصد رسید، ولی از این هفته تا هفته ۵۵ سرعت جوانه زنی مجدد کند شد و از هفته ۵۵ تا هفته ۶۰ نقطه دوم اوج خود را با درصد جوانه زنی حدود ۸۰ درصد تجربه کرد. نتایج تحقیق نشان داد که برگ درخت تیس در شمال ایران از تنوع ریختی زیادی برخوردار نیست و بذر تیس نیز از نظر قوه نامیه و زایایی مشکلی ندارد و خواب طولانی بذر (نیاز به دو زمستان گذرانی) سبب شده است که نهالستان های کوهستانی با ناآگاهی از این موضوع در تولید نهال از بذر آن ناموفق باشند.

کلیدواژه ها

تنوع ژنتیکی, تولید نهال, جنگل هیرکانی, حفاظت

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.