بررسی آگاهی شهروندان شهرستان زنجان از چالش های زیست محیطی و راهکارهای نهادینه سازی رفتارهای صحیح زیست محیطی

هدف این پژوهش بررسی وضعیت آگاهی شهروندان شهرستان زنجان با چالش های زیست محیطی و تحلیل راهکارهای نهادینه سازی رفتارهای صحیح زیست محیطی بود. جامعه آماری این تحقیق توصیفی- همبستگی را کارشناسان شاغل در اداره کل محیط زیست و منابع طبیعی استان زنجان تشکیل دادند (۱۳۰N=). حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران برآورد گردید (۶۰= n) و با استفاده از روش نمونه گیری طبقه ای تصادفی انتخاب شدند. ابزار اصلی تحقیق پرسش­نامه بود که روایی آن از طریق نظرات اعضای هیات علمی تایید شد. پایایی پرسش­نامه از طریق آزمون راهنما و محاسبه ضریب آلفای کرونباخ ۷۸/۰ تا ۸۱/۰ تعیین شد. داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه ۲۰ تجزیه وتحلیل شد. نتایج تحقیق نشان داد که ازنظر کارشناسان بیش­ترین میزان آشنایی شهروندان به ترتیب با چالش های آلودگی هوا، آلودگی حاصل از استفاده از خودرو های فرسوده و وسایل و ظروف غیرقابل بازیافت در طبیعت بود و کم­ترین آگاهی در زمینه اهمیت حفظ لایه اوزون، کاهش آب های زیرزمینی و وضعیت میزان فرسایش خاک در ایران و تاثیرات آن داشتند. همچنین میزان آگاهی کلی شهروندان در سطح نزدیک به کم است و حدود ۷/۵۱ درصد از پاسخ­گویان سطح آگاهی شهروندان را نسبت به چالش های محیط زیست خیلی ضعیف بیان کردند. با استفاده از تحلیل عاملی تحلیل راهکارهای نهادینه سازی رفتارهای صحیح زیست محیطی در هفت عامل آموزش طبقات مختلف جامعه، توسعه سازمانی و بهبود سیاست گذاری ها، قانون گذاری معقول و تبلیغات، توانمندسازی کارکنان سازمان های مربوطه، عوامل انگیزشی، راهبردهای جدید فرهنگ سازی و مشارکت های نهادهای مرتبط خلاصه شدند. این هفت عامل درمجموع توانستند ۱۴/۷۴ درصد از واریانس کل متغیرها را تبیین کنند.

کلیدواژه ها:

محیط زیست ، چالش های زیست محیطی ، نهادینه سازی ، اخلاق زیست محیطی ، رفتار ، آگاهی