شیدا شاطریان - دانشجوی کار شناسی ارشد ژئوفیزیک گرایش زلزله شناسی موسسه ژئوفیزیک دانش
احمد سدید خوی - عضو هیئت علمی موسسه ژئوفیزیک دانشگاه تهران

در این مطالعه بر اساس داده های گرد آوری شده از پایگاههای معتبر داده های لرزه ای، برآورد خطر به دو روش قطعی و احتمالاتی انجام گرفته است . در روش قطعی در ابتدا چشمه های لرزه ای بر اساس روند و امتداد گسل ه ای منطقه تعیین شده و در ادامه به محاسبه بزرگی در هر چشمه پر داخته شده است . سپس بر اساس رابطه تضعیف شتاب جنبش زمین ارائه شده توسط امبرسیز و همکاران ( ١٩٩٢ ) مقدار بیشینه شتاب در محل سایت محاسبه ٠ به عنوان /۴٨g گردیده که طبق آن چشمه در برگیرنده گسل های گلخار، نار و لادر با شتاب چشمه کنترل کننده ی زمین لرزه انتخاب شده است . در روش احتمالاتی نیز چشمه ها بر اساس تجمع زمین لرزه ها و سازوکار گسل های منطقه تعیین گردیده و بر اساس داده های توکلی ( ١٩٩۶ ) پارامترهای ارزیابی خطر لرزه ای در ه ر چشمه محاسبه شده و نهایتا منحنی ۴٧۵ و ٢۴٧۵ سال رسم شده اند . طبق نتا یج ،١۵٠ ، های خطر برای دوره های بازگشت ٧۵ بدست آمده در مح ل چشمه های ١،۴ و ۵ که به ترتیب شرق منطقه طبس، کاشمر و سبزوار می باشند، به وضوح احتمال خطر بیشتری در هر دوره بازگشت دیده می شود . همچنین با بزرگتر شدن دور ه بازگشت شاهد افزایش خطر در حوالی گسل درونه هستیم ک ه با نرخ لرزه خیزی منطقه کاملا مطابق است . این در حالی است که در چشمه ٢ (ناحیه فردوس ) تغییر قابل توجهی در دوره های بازگشت مختلف مشاهده نمی شود و نهایتا با توجه به نقشه لرزه زمین ساخت منطقه تجمع زمین لرزه های تاریخی و دستگاهی انطباق بسیار خوبی بر روی گسل های اصلی منطقه نشان می دهند.

چشمه های لرزه ای،گسل، منحنی خطر زلزله، چشمه کنترل کننده، دوره بازگشت