برآورد تبخیر روزانه از تشت کلاس A با استفاده از پنج روش داده کاوی (مطالعه موردی: ایستگاه هواشناسی تبریز)

  • سال انتشار: 1402
  • محل انتشار: فصلنامه دانش آب و خاک، دوره: 33، شماره: 4
  • کد COI اختصاصی: JR_WASO-33-4_012
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 49
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

خدیجه سیف زاده

دانش آموخته کارشناسی ارشد فیزیک و حفاظت خاک، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز

داود زارع حقی

دانشگاه تبریز - هیات علمی

سعید صمدیان فرد

استادیار، گروه مهندسی آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز

محمد رضا نیشابوری

استاد، گروه مهندسی خاک، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز

فاطمه میکائیلی

گروه مهندسی آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز

چکیده

تبخیر یکی از عوامل اثرگذار در چرخه هیدرولوژیکی است که تخمین صحیح آن نقش مهمی در توسعه پایدار و مدیریت بهینه منابع آب در کشورهای مواجه با بحران آب ایفا می کند. هدف از این پژوهش، ارزیابی عملکرد روش های داده کاوی جهت برآورد تبخیر روزانه از تشت کلاس A در ایستگاه تبریز می باشد. در این پژوهش از داده های هواشناسی روزانه ایستگاه تبریز در طی دوره ۱۶ ساله (۲۰۱۸- ۲۰۰۳) استفاده گردید. برآورد میزان تبخیر از تشت کلاس Aبا استفاده از روش های رگرسیون بردار پشتیبان (SVR)، رگرسیون فرآیند گاوسی (GPR)، مدل درختی M۵، جنگل تصادفی (RF) و رگرسیون خطی (LR) انجام گرفت. ۱۰ سناریو ترکیبی بر اساس همبستگی بین متغیرهای هواشناسی و تبخیر برای واسنجی و صحتسنجی روش های مورد مطالعه مدنظر قرار گرفت. نتایج بررسی های آماری نشان داد که در ایستگاه تبریز، مقادیر تخمینی تبخیر روش GPR با جذر میانگین مربعات خطای برابر با ۹/۱ میلی متر بر روز و ضریب نش- ساتکلیف برابر با ۸۱/۰ و در روش SVR با جذر میانگین مربعات خطای برابر با ۹۲/۱ میلی متر بر روز و ضریب نش- ساتکلیف ۸۰/۰، از عملکرد مناسبی در شبیه‎سازی مقدار تبخیر روزانه از تشت کلاس Aبرخوردار بوده اند. در نهایت برای ایستگاه هواشناسی تبریز، مدل های GPR و SVR برای سناریو شماره ۱۰ با همه متغیرها و دارا بودن بهترین عملکرد، به‎عنوان مدل‎هایی با دقت مناسب پیشنهاد گردید. همچنین متغیرهای سرعت باد و تابش خورشیدی به‎عنوان موثرترین متغیرها در برآورد میزان تبخیر از تشت کلاس A معرفی شدند.

کلیدواژه ها

تبخیر, جنگل تصادفی, رگرسیون بردار پشتیبان, رگرسیون خطی, رگرسیون فرآیند گاوسی

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.