رسول قبادیان
منوچهر فتحی مقدم

تخمین تلفات نشت و روندیابی جریان دریک سیستم رودخانه­ای فصلی با تعداد شاخه­های متعدد و اتصالات پیچیده بدلیل تلفات انتقال و نبود جریان پایه قبل از وقوع سیلاب با روش­های مرسوم روند یابی امکان پذیر نمی­باشد و لازم است روش­های روند­یابی برای این سیستم رودخانه­ای توسعه داده شوند. بدین منظور در این پژوهش مدلی کامپیوتری برای مقاطع نامنظم رودخانه­ای تهیه شده است که در آن معادلات دیفرانسیل جزئی جریان غیرماندگار غیریکنواخت ( معادلات سنت – ونانت) پس از خطی شدن،  با روش تفاضل­های محدود و تکنیک تناوبی حل می­شوند. رقوم جریان در محل اتصالات رودخانه­ای با استفاده از روش خط تاثیر و بصورت کاملا ضمنی در هر گام زمانی تعیین می­گردد. بررسی دقت مدل از نقطه نظر برنامه نویسی، توانائی آن در شبیه­سازی جریان یکنواخت و ارضاء رابطه پیوستگی با استفاده از یک سیستم حلقه ای مرکب از ۸ کانال روباز انجام شد. نتایج صحت سنجی نشان داد بیشترین خطای محاسبه دبی و عمق جریان به ترتیب  ۷/۰ و ۰۲۰۹/۰ درصد می­باشد بنابراین مدل حاضر با دقت بسیار بالائی دبی و نیمرخ سطح آب در هر یک از شاخه ها را برآورد می نماید. پیش بینی رفتار جریان و تلفات انتقال با استفاده از هیدروگراف لن !supportFootnotes]-->[۱] و مشخصات رودخانه هانگز واش !supportFootnotes]-->[۲]  نشان داد که استفاده از رابطه موسکات بهتر از سایر روابط تجربی تلفات نشت و زمان شروع و اوج سیلاب را تخمین می­زند .در شرایط وجود نشت از یک سیستم بسیار پیچیده کانال­های روباز متشکل از ۲۴ شاخه با شیب اندک، که دبی هریک از شاخه­ها به تغییرات ناچیز عمق جریان حساس است، استفاده گردید. در این شبکه مدل توانائی تشخیص جهت جریان در هر یک از شاخه ها را نیز دارد. برای جریان ماندگار نتایج نشان داد دبی خروجی از سیستم  به علت وجود تلفات نشت به مقدار ۱۲۷/۱ درصد کاهش یافته­است. در جریان غیر ماندگار با وجود نشت حجم هیدروگراف خروجی از سیستم حدود ۳۷/۶ درصد  کمتر از حجم هیدروگراف ورودی به سیستم می­باشد. !supportFootnotes]--> !supportFootnotes]-->[۱]- Lane !supportFootnotes]-->[۲] - Hughes Wash

transmission losses, ephemeral stream, flood routing, Saint-Venant equation, تلفات نشت, سیستم رودخانه فصلی, روند یابی سیلاب, معادلات سنت – ونانت