تاثیر ژن های بهاره سازی و دوره نوری بر گلدهی گندم نان (Treaticum aestivum L.) با استفاده از لاین های ایزوژن نزدیک در سه زمینه ژنتیکی
- سال انتشار: 1402
- محل انتشار: فصلنامه بیوتکنولوژی کشاورزی، دوره: 15، شماره: 3
- کد COI اختصاصی: JR_JOAGK-15-3_014
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 46
نویسندگان
دکتری اصلاح نباتات، گروه مهندسی تولید و ژنتیک گیاهی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهید باهنر کرمان، کرمان، ایران.
استادیار، گروه مهندسی تولید و ژنتیک گیاهی ، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهید باهنر کرمان، کرمان، ایران
دانشیار، گروه مهندسی تولید و ژنتیک گیاهی ، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهید باهنر کرمان، کرمان، ایران.
استاد، گروه مهندسی تولید و ژنتیک گیاهی ، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهید باهنر کرمان، کرمان، ایران
چکیده
هدف: زمان گلدهی در گندم توسط سه گروه ژنی شامل ژن های مسئول دوره نوری، بهاره سازی و زودرسی ذاتی کنترل می شود. هدف از این پژوهش بررسی تاثیر ژن های بهاره سازی و دوره نوری بر گلدهی گندم نان با استفاده از لاین های ایزوژن نزدیک در سه زمینه ژنتیکی بود. مواد و روش ها: از زودسنبله ده ترین و دیرسنبله ده ترین ژنوتیپ های سه جمعیت نسل BC۵F۲ حاصل از تلاقی برگشتی ارقام ایرانی کل حیدری، مهدوی و روشن (والدین تکراری) با رقم استرالیایی اکسکلیبر (والد بخشنده زودرسی) به همراه والدین تلاقی ها (ارقام کل حیدری، مهدوی، روشن و اکسکلیبر) استخراج DNA ژنومی صورت گرفت. از واکنش زنجیره ای پلیمراز (PCR) با استفاده از آغازگرهای اختصاصی برای تکثیر ژن های Ppd و Vrn استفاده شد. نتایج: دو رقم اکسکلیبر و مهدوی در مکان ژنی Ppd-D۱ دارای آلل Ppd-D۱a و ارقام روشن و کل حیدری دارای آلل Ppd-D۱b بودند. در این مکان ژنی مطابق انتظار، نتاج زودسنبله ده و دیرسنبله ده زمینه ژنتیکی رقم مهدوی شبیه والدین بودند. در زمینه ژنتیکی رقم روشن، نتاج دیرسنبله ده هموزیگوت و شبیه والد تکراری اما نتاج زودسنبله ده هتروزیگوت بود. در زمینه ژنتیکی رقم کل حیدری نتاج زودسنبله ده و دیرسنبله ده هر دو هتروزیگوت بودند. دلیل این امر می تواند وجود یک سری ژن های تغییردهنده باشد که تحت تاثیر زمینه ژنتیکی هستند. ارقام اکسکلیبر، کل حیدری و مهدوی در مکان ژنی Vrn-B۱ دارای آلل Vrn-B۱a و در مکان ژنی Vrn-D۱ دارای آلل vrn-D۱ بودند. رقم روشن در مکان ژنی Vrn-B۱ دارای آلل vrn-B۱ و در مکان ژنی Vrn-D۱ دارای آلل Vrn-D۱a بود. از آنجایی که ارقام اکسکلیبر، کل حیدری و مهدوی تنوع ژنتیکی نداشتند، مطابق انتظار نتاج زودسنبله ده و دیرسنبله ده در زمینه های ژنتیکی ارقام کل حیدری و مهدوی در هر دو مکان ژنی شبیه والدین بودند. در زمینه ژنتیکی رقم روشن، از آنجا که آلل زمستانه مکان ژنی Vrn-B۱ و آلل بهاره مکان ژنی Vrn-D۱ ایجاد زودرسی می نمایند، نتاج زودسنبله ده و دیرسنبله ده شبیه والد تکراری بودند. نتیجه گیری:آلل Ppd-D۱a در زمینه ژنتیکی رقم روشن به خوبی توانست نتاج زودسنبله ده را از دیرسنبله ده تفکیک نماید، این نتیجه اهمیت و نقش این آلل را در زودرسی نشان می دهد. نتاج زودسنبله ده و دیرسنبله ده زمینه ژنتیکی رقم روشن از لحاظ دو مکان ژنی Vrn-B۱ و Vrn-D۱ تفاوت نداشتند. دلیل این امر آن است که این نتاج حاصل تلاقی برگشتی پنجم ارقام روشن و اکسکلیبر می باشند و تا این نسل فقط گزینش فنوتیپی برای زودرسی انجام شده بود و ژن های مسئول دیررسی در این مکان های ژنی طی گزینش فنوتیپی حذف شده اند.کلیدواژه ها
زودرسی, ژن های بهاره سازی, ژن های دوره نوری, گندم نان, لاین های ایزوژن نزدیکاطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.