گابرودیوریت های ماجراد در جنوب شرق شاهرود: شاهدی بر آغاز بازشدگی حوضه سوپراسابداکشن نئوتتیس شاخه سبزوار در ژوراسیک میانی

  • سال انتشار: 1398
  • محل انتشار: مجله علوم زمین خوارزمی، دوره: 5، شماره: 2
  • کد COI اختصاصی: JR_GNF-5-2_008
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 51
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

Marzieh Veiskarami

Shahrood University of Technology

Mahmoud Sadeghian

Shahrood University of Technology

Payam Payam Shahvali kohshori

Shahrood University of Technology

, Habibollah Ghasemi

Shahrood University of Technology

Minggou Zhai

- State Key Laboratory of Lithospheric Evolution, Northwest University Xian

چکیده

مجموعه پی­سنگی دگرگونی- آذرین ماجراد به سن نئوپروتروزوئیک پایانی با روند شمال­خاوری- جنوب­باختری، در ۱۵۰ کیلومتری جنوب­خاوری شاهرود و در حاشیه شمالی پهنه ساختاری ایران مرکزی قرار دارد. همانند دیگر مجموعه­های پی­سنگی جنوب­خاوری شاهرود، در شمال تنگه ماجراد، این مجموعه نیز به وسیله چند توده نفوذی گابرودیوریتی کوچک­مقیاس و تعدادی دایک­ دیابازی قطع شده است. در این توده­های گابرودیوریتی، شواهد صحرایی تفریق­یافتگی از گابرو تا تونالیت مشاهده شده است. این گابرودیوریت­ها بافت­های دانه­ای، افیتی، ساب­افیتی و پوئی­کیلیتی را نشان می­دهند و از کلینوپیروکسن اوژیتی، هورنبلند سبز، پلاژیوکلاز و بیوتیت (به عنوان کانیهای اصلی) تشکیل شده­اند. ماگمای سازنده این سنگ­ها دارای ماهیت کالک­آلکالن است، از عناصر سنگ­دوست بزرگ ­یون (LILEs) و عناصر خاکی ­نادر سبک (LREEs) غنی­شدگی و از عناصر با قدرت ­میدانی زیاد (HFSEs) و عناصر خاکی ­نادر سنگین (HREEs)  تهی­شدگی نشان می دهند. برای اولین­بار سن­سنجی انجام شده به روش U-Pb روی زیرکن­های استخراج­شده از گابرودیوریت­های مورد نظر، میانگین سنی پیرامون ۱۶۶ میلیون­سال (معادل با ژوراسیک ­میانی) برای تشکیل آن ها ارئه کرده است. این ماگماها، از ذوب بخشی یک منبع گوشته­ای زیرقاره­ای متاسوماتیسم ­شده با ماهیت اولیه اسپینل­لرزولیتی در یک محیط­ کششی درون قاره­ای پشت کمانی واقع روی زون فرورانش حوضه نئوتتیس زاگرس در لبه ­شمالی پهنه ­ساختاری ایران­ مرکزی در زمان ژوراسیک میانی ایجاد شده­اند.

کلیدواژه ها

Gabbrodiorites, Middle Jurassic, Neothetys, Majerad, Shahrood., گابرودیوریت, ژوراسیک­میانی, نئوتتیس­, ماجراد, شاهرود.

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.