امین ره سپار - گروه زمین شناسی، دانشکده علوم پایه، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران
علی کدخدائی - گروه علوم زمین، دانشکده علوم، دانشگاه تبریز، ایران
مجید نبی بیدهندی - موسسه ژئوفیزیک، دانشگاه تهران، ایران

هدف از این پژوهش، معرفی بهترین روش خوشه سازی جهت تعیین رخساره های الکتریکی مخزنی در چاه های فاقد مغزه می باشد. تعیین رخساره های الکتریکی در اصل یک روش قطعی یا تحلیلی برای دسته بندی داده های چاه نگارهای پتروفیزیکی است که می تواند نشان دهنده تغییر ویژگی های زمین شناسی یا مخزنی باشد. رخساره های الکتریکی بر مبنای خوشه سازی داده ها تعریف می شود. مبنای خوشه سازی، قرار دادن داده های نمودارهای پتروفیزیکی مشابه در گروه های یکسان و تمایز آنها از سایر گروه ها می باشد. در این پژوهش، روش های مختلف خوشه سازی مورد بررسی قرار گرفته و با یکدیگر مقایسه شدند. از میان این روش ها، روش MRGC به عنوان بهترین روش معرفی شد. بدین منظور با استفاده از نرم افزار ژئولاگ، چهار روش خوشه سازی اعم از روش چند تفکیکی بر پایه گراف(MRGC)، روش سلسله مراتبی(AHC)، روش شبکه عصبی خود سازمانده(SOM) و روش پویا (DYNCLUST) جهت تعیین رخساره های الکتریکی مخزنی در چاه ۲S-۰۵ میدان سلمان به کار برده شد و تعداد ۹ رخساره الکتریکی در هر روش خوشه سازی تعیین گردید. رخساره های الکتریکی تولید شده توسط بهترین روش خوشه سازی(MRGC)، با استفاده از لاگ های GR، اDT،ا RHOB و NPHI بر اساس کیفیت مخزنی از خوب به بد مرتب گردید. این مطالعات بر روی بخش عرب که اصلی ترین بخش مخزنی میدان سلمان می باشد و بیشترین تولید نفت(۷۰%) از این بخش بوده است، انجام گرفت.

خوشه سازی, رخساره الکتریکی, نمودارهای پتروفیزیکی, بخش عرب, میدان سلمان