عباس شهرآبادی - طرح های پژوهش و فناوری ازدیاد برداشت، پژوهشکده مهندسی نفت، پژوهشگاه صنعت نفت، تهران
مسعود نصیری - دانشکده مهندسی شیمی، دانشگاه سمنان، ایران
کاوه خانلری - دانشکده مهندسی شیمی، دانشگاه سمنان، ایران
سعید عباسی - طرح های پژوهش و فناوری ازدیاد برداشت، پژوهشکده مهندسی نفت، پژوهشگاه صنعت نفت، تهران

نظر به اینکه اکثریت مخازن نفتی ایران دوره تخلیه طبیعی خود را پشت سر گذاشته اند، استفاده از روش تزریق انواع گازها در عملیات ازدیاد برداشت ضروری به نظر می رسد. تشکیل رسوب های آلی همانند آسفالتین و به دنبال آن نشست بر روی سنگ مخزن در حین فرآیند تزریق گاز به جهت آسیبی که به سازند وارد می کند، یک مشکل جدی محسوب می شود. لذا لازم است قبل از انجام پروژه های تزریق گاز مطالعات آزمایشگاهی با استفاده از سیال و سنگ همان مخزن انجام و پس از تحلیل نتایج به دست آمده و شبیه سازی مخزن پروژه در مقیاس میدانی انجام پذیرد. در این تحقیق اثر فشار تزریق گاز طبیعی بر پدیده تشکیل رسوب و نشست آسفالتین و تغییر خواص مغزه مورد بررسی قرار گرفته است. نمونه های نفت مورد استفاده در این آزمایشات، نفت زنده یکی مخازن ایران می باشد. در این آزمایشات کاهش تراوایی مغزه، قبل و بعد از تزریق گاز تعیین گردیده است. همچنین در زمان های مختلف از سیال تولیدی نمونه گیری و با روش های استاندارد IP۱۴۳ میزان آسفالتین هر نمونه مشخص گردید. با استفاده از موازنه جرم، کاهش تخلخل مغزه محاسبه و رابطه توانی بین تراوایی سنگ آسیب دیده و تخلخل مغزه آسیب دیده در آزمایشات به دست آمد. نتایج حاصل شده از این پژوهش نشان می دهد تزریق گاز طبیعی به مغزه باعث رسوب شدید آسفالتین در مغزه و نشست آن بر روی سنگ شده که سبب کاهش تراوایی سنگ خواهد گردید. با کاهش فشار تزریق گاز این آسیب دیدگی کاهش می یابد که تحلیل ها موید آن است که عمده مکانیسم رسوب انسداد مکانیکی حفرات سنگ می باشد.

نشست آسفالتین, آسیب سازند, تراوایی, تزریق گاز, سیلاب زنی مغزه, گاز طبیعی