ارزیابی اثرات اجتماعی - اقتصادی پروژه های آبخیزداری اجرا شده از دید ذینفعان (مطالعه موردی: حوزه آبخیز حسن ابدال- استان زنجان)

طرح های آبخیزداری نقش مهمی را در مدیریت منابع خاک و آب در جهان ایفا می کنند. در بسیاری از کشورهای در حال توسعه، طرح ها و پروژه های مدیریت آبخیز بدون حضور آبخیزنشینان طراحی و اجرا می شود. در این تحقیق پارامترهای مهم اجتماعی و اقتصادی، موثر بر عملیات آبخیزداری از دیدگاه آبخیزنشینان بررسی می شود. این پژوهش به روش توصیفی و تحلیلی انجام گرفته است. حوزه آبخیز حسن ابدال در شهرستان زنجان به عنوان منطقه مورد مطالعه انتخاب شد. برای جمع آوری اطلاعات میدانی، از پرسشنامه استفاده شده است. جامعه آماری این تحقیق کلیه سرپرستان خانوارهای بهره بردار و ساکن این حوزه بودند. از میان آنان با استفاده از جدول مورگان، ۱۶۰ نفر با روش تصادفی ساده مورد پرسشگری مستقیم قرار گرفتند. برای تجزیه و تحلیل از آزمون های کروسکال والیس و مقایسه میانگین ها استفاده شد. از مهمترین دستاوردهای پروژه ارتقای مشارکت ذینفعان، کنترل سیلاب، کاهش مهاجرت، افزایش درآمد کشاورزی و دامداری است. نتایج نشان داد که طرح های اجرا شده نتوانسته سبب افزایش قابل قبولی در سطح اراضی کشاورزی، باغی و مرتعی شود. به طور کلی نگرش مردم به اجرای عملیات مثبت ارزیابی شد و اجرای طرح ها بر ارتقاء دانش ذینفعان موثر بوده است.

کلیدواژه ها:

Social and Economic Effects ، Basin ، Watershed planed ، Hasan abdal Basin ، اثرات اجتماعی- اقتصادی ، عملیات آبخیزداری ، حوزه آبخیز حسن ابدال