سنگ نگاری و شیمی کانی سنگ های آتشفشانی میزبان کانه زایی مس دهنه، شمال خاور زنجان

  • سال انتشار: 1400
  • محل انتشار: مجله علوم زمین خوارزمی، دوره: 7، شماره: 2
  • کد COI اختصاصی: JR_GNF-7-2_006
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 57
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

Masoumeh Mohammadi

University of Zanjan

Ghasem Nabatian

University of Zanjan

Maryam Honarmand

University of Zanjan

Mohammad Ebrahimi

University of Zanjan

Ali Haji Abolfath

University of Zanjan

چکیده

منطقه دهنه در شمال­خاور زنجان و در پهنه البرز­باختری- آذربایجان و زیرپهنه طارم قرار دارد. واحدهای سنگی رخنمون یافته در منطقه دهنه، شامل واحدهای آتشفشانی- رسوبی و آتشفشانی ائوسن (معادل سازند کرج) هستند که عمدتا متشکل از واحدهای توفی به دو صورت لیتیک کریستال­توف و کریستال­لیتیک­توف و جریان های گدازه بازالتی (بازالت آمیگدالوئیدال و بازالت پورفیریتیک) می­باشند. کانی­های تشکیل دهنده بازالت های منطقه دهنه شامل کانی­های پلاژیوکلاز، پیروکسن و الیوین می­باشند. کانی­های ثانویه قابل مشاهده در بازالت­ها نیز شامل کلریت، زئولیت، کربنات (کلسیت)، اپیدوت، سرپانتین و اکسیدهای آهن هستند. کانی های اپک و آپاتیت نیز از کانی­های فرعی در این سنگ­ها به­شمار می­روند. داده­های حاصل از تجزیه ریزکاو الکترونی حاکی از آن است که در واحدهای بازالتی منطقه، ترکیب پیروکسن­ها از نوع کلسیم- منیزیم- آهن­دار (فقیر از سدیم) بوده، عمدتا از نوع دیوپسید، اوژیت و به مقدار کمتر کلینوانستاتیت هستند. ترکیب فلدسپات ها نیز از نوع لابرادوریت و سانیدین می­باشند. بر اساس آنالیزهای ریزکاو الکترونی بر روی کلریت­ها، ترکیب آنها منیزیم­دار بوده و در دسته دیابانتیت و پنینیت قرار می­گیرند. علاوه بر این، کلریت­ نوع کلینوکلر نیز براساس مطالعات XRD در این منطقه شناسایی شده است. نتایج حاصل از تجزیه ریزکاو الکترونی برروی زئولیت­ها نشان می­دهد که ترکیب این کانی­ها در منطقه دهنه، از نوع زئولیت­های کم سیلیس تا سیلیس متوسط می­باشد. زئولیت­ نوع ناترولیت (زئولیت سدیم­دار) نیز براساس مطالعات  XRDدر این منطقه شناسایی شده است. ترکیب شیمیایی پیروکسن­های منطقه دهنه، بیانگر تبلور آنها در فشارهای کمتر از ۵ کیلوبار از ماگماهای آلکالن تا ساب آلکالن در محیط­های پشت قوسی و مرتبط با فرورانش می باشد.

کلیدواژه ها

Shoshonitic magma, Dohneh volcanic complex, Alborz- Azarbayjan zone, Tarom, Zanjan., ماگمای شوشونیتی, مجموعه آتشفشانی دهنه, پهنه ی البرز- آذربایجان, طارم, زنجان

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.